အမွတ္စဥ္(၆၂) {အေလာဘ၊ အေဒါသ၊ ေမတၱာ၊ တၾတမဇၩတၱတာ} အဘိဓမၼာျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ)

အေလာဘ
                  

ေနာက္တစ္ခုက အေလာဘ၊ အေလာဘဆိုတာ ေလာဘရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္တရား၊ ေလာဘ မရွိ႐ံုသက္သက္ကို အေလာဘေခၚတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေလာဘကို ဖယ္ရွားႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္သတိၱ ရွိလု႔ိ ေလာဘရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္တရားကို ေခၚတာ၊ အေလာဘဟာ ေလာဘကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားရွိတဲ့ သဘာဝတရားတစ္ခု ျဖစ္တယ္၊ အေလာဘဟာ ေလာဘကို ပယ္ဖ်က္ၿပီး ဒါန ေကာင္းမႈကို ျပဳတက္တယ္၊ဒါေၾကာင့္မို႔ “အေလာေဘာ ဒါနေဟတု” အေလာဘဆိုတဲ့ သဘာဝတရားသည္  လွဴဒါန္းမႈကို ျဖစ္ေစတက္တယ္လို႔ ဆိုတာျဖစ္တယ္။

                  

ေစးကပ္ေနတဲ့ ေကာ္သေဘာမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ စိတ္ကို အာ႐ံုမွာ ကပ္ေစတက္တဲ့ ေလာဘကို ေလ်ာ့ပါးေစၿပီး ေကာ္နဲ႔ အလားတူတဲ့ ေလာဘကို ဖယ္ရွားပစ္လုိက္ရင္ ေလာဘေၾကာင့္ ျဖစ္တက္တဲ့ အကုသိုလ္ေတြ မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေလာဘမွာ လွဴၾကတယ္ တန္းၾကတယ္ဆိုတာ အေလာဘဆိုတဲ့ စြမ္းအားေၾကာင့္ လွဴႏိုင္တန္းႏိုင္တာ၊ အေလာဘမရွိရင္ မလွဴႏိုင္ဘူး။

 အေဒါသ
                  

အေဒါသဆိုတာကေတာ့ ေဒါသကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တဲ့ စြမ္းအားတစ္ခုပဲ၊ ေဒါသဆိုတာ စိတ္ထဲ အလိုမက်တာေတြ မေက်နပ္တာ, မုန္းတာ အကုန္လံုး ေဒါသ၊ ဒါတင္ မကဘူး ေၾကာက္တာလည္း ေဒါသပဲ၊ တေစၦေၾကာက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ သရဲ ေၾကာက္တာပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေၾကာက္တာဟာ ေဒါသပဲ၊ အကုသိုလ္ေၾကာက္တာနဲ႔ေတာ့ မဆိုင္ဘူးေနာ္၊

ခုနက ၾသတၱပၸ၊ ေၾကာက္တာမ်ိဳးက ဒီမလုပ္သင့္ဘူး ဆိုတဲ့အေနနဲ႔ ေၾကာက္တာေနာ္၊ တေစၦေၾကာက္၊ သရဲေၾကာက္ဆိုတာ စိတ္ထဲမွာ ထိတ္လန္႔တဲ့သေဘာ။ အဲဒီ ေၾကာက္တာေတြ မွန္သမွ်ဟာ အကုန္လံုး ေဒါသလို႔ ေခၚတယ္၊ ေၾကာက္တာရယ္, မုန္းတာရယ္, အလုိမက်တာရယ္, စိတ္ဆိုးတာရယ္ ဒါေတြကုန္လံုး ေဒါသ၊ ဒါေတြကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္တာက အေဒါသ။

ေမတၱာ
                  

အဲဒီ အေဒါသကို စနစ္တက်တိုးပြားေအာင္ ေလ့က်င့္မယ္ဆိုရင္ ေမတၱာဆိုတာ ျဖစ္လာ တယ္၊ ေမတၱာဆိုတာ ေဒါသကို ဖယ္ရွားႏိုင္တဲ့ စြမ္းအား၊ ေဒါကို ဖယ္ရွားပစ္ဖို႔ရန္ အတြက္ လူရဲ႕သႏၱာန္မွာ ေမတၱာကို ထူေထာင္ရမယ္၊ ေမတၱာဆိုတာ အက်ိဳးလိုလားတဲ့သေဘာ၊ ေဒါသဆိုတာ အက်ိဳးစီးပြားကို ဖ်က္ဆီးပစ္လိုတဲ့သေဘာ၊

ဒါေၾကာင့္ ေဒါသနဲ႔ ေမတၱာဟာ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္တယ္၊ သူတစ္ပါးရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို ဖ်က္လိုဖ်က္ဆီး လုပ္ခ်င္တာက ေဒါသ၊ သူတစ္ပါးကို အက်ိဳးရွိေစခ်င္တာက ေမတၱာ၊ သဘာဝခ်င္း မတူဘူး၊ မတူသည့္ အတြက္ေၾကာင့္ ေမတၱာဆိုတဲ့ အေဒါသသဘာဝတရားကို မိမိသႏၱာန္မွာ ပ်ိဳးေထာင္ၿပီး ရင္ထဲ ႏွလံုးသားထဲမွာ ရွိတဲ့ အမုန္းတရားေတြကို ဖယ္ရွားရမယ္၊ ေဒါကို ဖယ္ရွားခ်င္ရင္ ေမတၱာကို ပြားရမယ္၊ ဒါေၾကာင့္ သုတၱန္ေတြမွာလည္း ျမတ္စြာဘုရားက ‘ေမတၱာ ဘာေဝတဗၺာ ေဒါသႆ ပဟာနာယ’ ေဒါသႆ ပဟာနာယ - ေဒါသကို ဖယ္ရွားပစ္ႏိုင္ဖို႔ရာ ေမတၱာ ဘာေဝတဗၺာ - ေမတၱာပြားပါတဲ့။

                  

ေမတၱာပြားဆိုေတာ့ သေဗၺ သတၱာ အေဝရာ ေဟာႏၱဳ မနက္အေစာႀကီး ထရြတ္ေနတာကို ေျပာတာ မဟုတ္ဘူး၊ ေမတၱာဆိုတာ မေနာကံအလုပ္၊ ေမတၱာ အစစ္အမွန္သည္ မေနကံ၊ စိတ္ထဲက အာ႐ံုစိုက္ၿပီး တကယ့္ ခ်မ္းသာေစခ်င္တဲ့ စိတ္ျဖစ္ဖို႔ လိုတယ္ေနာ္၊ သေဗၺသတၱာ - သတၱဝါအားလံုးေပၚမွာ ေမတၱာကို ပို႔ေပမယ့္လို႔ တခ်ိဳ႕က သေဗၺသတၱာဆိုတာမွာ ခၽြင္းခ်က္ ထားၾကေသးတယ္၊ ျခင္တို႔ ၾကမး္ပိုးတို႔ မပါဘူးလို႔ ဆိုၾကေသးတယ္၊ အဲဒီလိုလည္း မလုပ္ၾကနဲ႔နာ္၊

သေဗၺသတၱာ - ျခင္ေရာ ၾကမ္းပိုးေရာ အပါအဝင္ေပါ့၊ အားလံုး အေပၚမွာ ေမတၱာထားႏိုင္ တာကမွ အမုန္းတရား ကင္းစင္တဲ့ ေမတၱာတရား ျဖစ္တယ္၊ ေမတၱာဆိုတာ မေနာကံပဲ၊ ဘာဝနာပဲ၊ ၉-ပါးသီလ ေဆာက္တည္တဲ့ အခါမွာ သီလကေတာ့ ၈-ပါးပါပဲ၊ ေမတၱာဘာဝနာ ပြားၿပီးေတာ့ ေနလို႔ ၉-ပါး ျဖစ္တာ။

                  

အဲဒီေတာ့ ေမတၱာတရားဟာ တည္ေဆာက္ရမယ္၊ သတၱဝါေတြ အားလံုးကို ခ်မ္းသာေစခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကေလး ကိုယ့္သႏၱာန္မွာ အထပ္ထပ္ ျဖစ္ေနေအာင္ လုပ္မယ္၊  တစ္နာရီ ျဖစ္ရင္ ႏွစ္နာရီျဖစ္ေအာင္ သံုးနာရီျဖစ္ေအာင္ပြားတာကို ေျပာတာ၊ သတၱဝါေတြ ခ်မး္သာၾကပါေစ၊ ဒါကိုပဲ ပြားေနတာ၊ သူ႔ဟာသူ ခ်မ္းသာတာ မခ်မ္းသာတာ ကိုယ္နဲ႔မဆိုင္ဘူး၊ ကိုယ့္စိတ္က သူတို႔ကို ခ်မ္းသာေစခ်င္တဲ့ စိတ္ကေလး ေမြးေပးဖို႔ပဲ၊ အဲဒီလို ေမြးရင္ အမုန္းစိတ္ေတြ ေပ်ာက္သြားမွာပဲ၊ မုန္းတဲ့စိတ္ဟာ မေပၚႏိုင္ေတာဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ အေဒါသဆိုတဲ့ စိတ္ျဖဴစင္ေစတဲ့ သဘာဝအင္အားတရားကို ထူေထာင္ေပးရမယ္။

                  

အေလာဘရွိရင္ လွဴမႈ ဒါန္းမႈ လုပ္သလို၊ အေဒါသရွိရင္ ဘာျဖစ္တုန္း၊ ‘အေဒါေသာ - အေဒါသ ေမတၱာသည္၊ သီလေဟတု- သီလ၏ အေၾကာင္းျဖစ္တယ္ တဲ့ ၊ အေဒါသ ရွိလာလို႔ ရွိရင္ ကိုယ္က်င့္တရားေတြ ေကာင္းလာတယ္၊ ေဒါေသရွိရင္ ကိုယ္က်င့္တရားေတြပါ ပ်က္စီးတယ္၊ လူက စိတ္ဆိုးလာရင္ စိတ္တိုလာရင္ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္တက္တယ္၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ ‘အေဒါေသာ သီလေဟတု’ စိတ္ကေလးက ေမတၱာထားတက္ လာၿပီ၊ အမုန္းတရားေတြ ကင္းလာၿပီဆိုရင္ ကိုယ္က်င့္တရားေတြလည္း ျပည့္စံုလာတက္တယ္၊ ဒါေျပာတာ။

တၾတမဇၩတၱတာ
                  

တၾတမဇၩတၱတာ ဆိုတာ ကိုေတာ့ သိပ္ၿပီးေတာ့ သိၾကမယ္ မထင္ဘူး၊ တၾတမဇၩတၱတာ ဆိုတာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ လုပ္ေနတဲ့ အခါမွာ စိတ္အေျခအေနေတြဟာ သူ႔တာဝန္သူ ညီညီ မွ်မွ်ထမ္းေဆာင္ေနတယ္၊  အကုန္လုံး တညီတည္း harmony ျဖစ္ေနတာကို ေျပာတာေနာ္၊ ဒါကလည္း တၾတမဇၩတၱတာဆိုတဲ့ ဒီေစတသိက္ရဲ႕ စြမ္းအားပဲ၊ အားလံုး အလယ္အလတ္ပုံစံ ျဖစ္သြားေအာင္ ဘယ္တစ္ခုကမွ  အစြန္းမထြက္ေအာင္ ထိန္းေပးတာ၊

ဒီသဘာဝတရားေတြဟာ တစ္ခုကေနတစ္ခု အစြန္းထြက္ေနလု႔ိ ရွိရင္ လြန္ကဲေနတာမ်ိဳး ျဖစ္တက္တယ္။ အဲဒီလို လြန္ကဲမႈ မျဖစ္ေအာင္ အားလံုး တညီတည္း ေဆာင္ရြက္ေနေအာင္ တၾတမဇၩတၱတာဆိုတာက ထိန္းတယ္။

                  

အဲဒီ တၾတမဇၩတၱတာဆိုတာ စနစ္တက် ပြားလိုက္တဲ့အခါ က်ေတာ့ ျဗဟၼဝိဟာရတရားထဲမွာ  ဥေပကၡာဆိုတဲ့ ျဗဟၼဝိဟာရ တရားျဖစ္လာတယ္၊ အဲဒီ ဥေပကၡာကို တၾတမဇၩတၱတာလု႔ိ ေခၚတာ၊ ဥေပကၡာသဟဂုဏ္ဆိုတာ ခံစားခ်က္ ေဝဒနာကို ေခၚတာ၊  ဒါနဲ႔ မဆိုင္ဘူးေနာ္၊ ျဗဟၼာဝိဟာရတရား ေလးပါးထဲမွာ ပါတဲ့ ဥေပကၡာဆိုတာ အလြန္မြန္ျမတ္တယ္၊  ဥေပကၡာက လူေတြေပၚမွာ လ်စ္လ်ဴ႐ႈတာ မဟုတ္ဘူး၊

သူတို႔လုပ္တဲ့ ေစာ္ကားမႈ၊ ခ်ီးမြမ္းမႈေတြကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈႏိုင္တာ၊  သူက သိပ္အဆင့္ျမင့္တယ္၊ ဥပမာ လူတစ္ေယာက္ ကိုယ့္ဆဲလည္း သူ ကူညီစရာရွိ ကူညီလိုက္၊ ကိုယ့္ခ်ီးမြမ္းေနလို႔လည္း ပို မကူဘူး၊ လူပ္သင့္လို႔ လုပ္တယ္၊ ကိုယ့္အေပၚမွာ ေစာ္ကားမႈ ဦးစားေပးမႈ ဆိုတာေတြကို မၾကည့္ဘူး၊ လုပ္သင့္ရင္ လုပ္ေပးလုိက္တယ္၊ ညီတူညီမွ် လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့ စိတ္ဓာတ္၊ တည္ၿငိမ္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ေျပာတာ၊ အဲဒါ ဥေပကၡာဆိုတာ အလြန္မြန္ျမတ္တဲ့ တရားေနာ္။

                  

ျမတ္စြာဘုရားက သားေတာ္ ရာဟုလာမို႔ ပိုခ်စ္တာ မရွိဘူး၊ ေဒဝဒတ္ႀကီးက ဆိုးလြန္းလု႔ိ အမ်ိဳးမ်ိဳး ေသေၾကာင္းႀကံလို႔ ပိုမုန္းတာမ်ိဳး မရွိဘူး၊ သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ အတူတူ ထားႏိုင္တယ္။ အဲဒီလို အတူတူ ထားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ ဥေပကၡာ၊ တခ်ိဳ႕က ဥေပကၡာျပဳလိုက္တယ္ ေျပာရင္ မေခၚမေျပာေနတာကို ဥေပကၡာလို႔ ထင္တယ္၊ အဲဒါ “ဦးပစ္ခါ” ေနာ္၊ ဒီ ဥေပကၡာက မေခၚမေျပာေနတာမ်ိဳး မဟုတ္ဘူး၊ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ အခ်စ္အမုန္းကင္းၿပီး လုပ္သင့္တာ လုပ္တာကို ဆိုလိုတာ။

                  

ဘုရားအေလာင္း ေမ်ာက္ဘဝမွာ ျဖစ္ေနတုန္းက လူႀကီးတစ္ေယာက္ဟာ ေခ်ာက္ႀကီးထဲ က်တယ္၊ ျပန္တက္ႏိုင္ဘူး။ အင္မတန္ အားခြန္ဗလေကာင္းတဲ့ ေမ်ာက္ႀကီးက လူႀကီးေခ်ာက္ထဲက်ေနတာ ျမင္ေတာ့ သနားတယ္။ ႏြယ္ႀကိဳးယူၿပီး ေခ်ာက္ထဲ ခုန္ဆင္းလိုက္တယ္၊ ခုန္ဆင္းလုိက္ၿပီးေတာ့ ေခ်ာက္ထဲ က်ေနတဲ့ လူကို ေက်ာပိုးၿပီးေတာ့ အဲဒီေခ်ာက္ထဲကေန ခုန္တက္တာ၊ အေတာ့္ကို ေမာသြားတယ္။

                  

အေတာ္ ေမာသြားတဲ့အခါ ခဏ အပန္းေျဖဖို႔ ေခ်ာက္ထဲ ထမ္းတင္လာတဲ့ လူႀကီးေပါင္ေပၚမွာ ခဏ အိပ္ပါရေစဆိုျပီး အိပ္တယ္၊ သူကလည္း ယံုၾကည္ခ်က္ရွိတယ္၊ ငါ ကယ္ထားတဲ့ သူက ငါ့ကို ဘာမွလုပ္မယ္ မထင္ဘူး၊ ေပါင္ေပၚ ခဏ အိပ္ေနတုန္း ဟိုလူက စိတ္ကူး စိတ္ကူးရတယ္၊ “အိမ္ျပန္သြားရင္ ငါ ဘာမွပါဘူး၊ ဒီေမ်ာက္ရဲ႕ ေခါင္းကို ေက်ာ္ခဲနဲ႔ ထုၿပီးေတာ့ အိမ္ကို ေမ်ာက္အသား ယူသြားရရင္ ေကာင္းမယ္၊ ဟိုက် ေရာင္းလို႔ ရမယ္” ေမ်ာက္သားနဲ႔ အိမ္ျပန္ မ်က္နွာလုပ္ခ်င္ေသးတာ၊ အဲဒါနဲ႔ အိပ္ေပ်ာ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ  ေက်ာက္တံုးနဲ႔ ေမ်ာက္ၾကီးေခါင္းကို ထုေတာ့တာပဲ၊ ေခါင္းထုေတာ့ ေမ်ာက္ႀကီးက လန္႔ၿပီးေတာ့ သစ္ပင္ေပၚတက္ေျပးတာေပါ့၊ ေခါင္းေပါက္သြားၿပီ ေသြးသံ ရဲရဲ ျဖစ္သြားတယ္။

                  

သို႔ေသာ္ ဒီလူဟာ လမ္းေပ်ာက္ေနတယ္၊ လူေတြရဲ သြားတဲ့လမ္းကိုျပန္ေရာက္မွာ မဟုတ္ဘူး၊ အဲဒီလူ လုပ္တဲ့ ေစာ္ကားခ်က္ကို ေမ်ာက္ႀကီးက အသာ ေမ့ထားလုိက္တယ္၊ ေမ့ထားလိုက္ၿပီး “မင္းကို ငါ လမ္းဆံုးေအာင္ လိုက္ျပမယ္၊ ငါ့ ကူညီမႈက မၿပီးေသးဘူး၊ ငါ ခဏ အေမာေျဖေနတုန္း မင္း ငါ့ကို သတ္ဖို႔ ႀကံတာကိုး”၊ ဥေပကၡာ မထားႏိုင္ဘူး ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီကတည္းက လစ္သြားၿပီ မရွိေတာ့ဘူး၊ ဒီလူရဲ႕ လုပ္ရပ္ကို ဥေပကၡာထား လုိက္ၿပီး လမ္းဆံုးထိေအာင္ ကူညီတယ္။

                  

ဒါေပမယ့္ အဲဒီလူ အနားေတာ့ ကပ္လို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူး၊ သူက အႏၱရာယ္ေပးတဲ့ သူ၊ “ငါက သစ္ပင္တစ္ပင္ကေန တစ္ပင္ကူးသြားမယ္၊ ငါ့ေသြးစက္က်တဲ့ေနာက္က လုိက္ခဲ့၊” ေတာႀကီးဆိုတာ အျပင္ထြက္ဖို႔ အလြန္ခက္တာ၊ ေနမျမင္၊ လမျမင္ ျဖစ္ေနတယ္၊ အဲဒီလို ေသြးစက္ျပ လမ္းေၾကာင္းရွာေပးၿပီး ဟိုးေတာရဲ႕ အထြက္ထိေအာင္ လို္က္ပို႔ေပးလိုက္တယ္၊

ဥေပကၡာဆုိတာ အဲဒါမ်ိဳးေျပာတာေနာ္၊ အလြန္ မြန္ျမတ္တယ္၊ ခ်စ္လို႔လည္း ပိုမလုပ္ဘူး၊ မုနး္လုိ႔လည္း ပစ္မထားဘူး၊ အဲဒါ ဥေပကၡာတရားလို႔ ေျပာတာ၊ ဘာလို႔တုန္းဆိုလို႔ရွိရင္ “သေဗၺသတၱာ ကမၼႆကာ” ဆိုတဲ့ အေတြး၊ လူဆိုတာ ကိုယ့္ကံနဲ႔ကိုယ္ သြားၾကမွာပဲ၊ မုန္းေနလို႔လည္း အပိုပဲ၊ ခ်စ္ေနလို႔လည္း အပိုပဲ၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈကို ထိန္းထားႏိုင္တာ ဥေပကၡာ၊ အဲဒါ တၾတမဇၩတၱတာ လို႔ ေခၚပါတယ္။

                  

စိတ္ျဖဴစင္မႈ အင္အားစုမ်ာကို နက္ျဖတ္က်ေတာ့မွ ဆက္ၿပီး ေဟာပါ့မယ္၊ ဒီေန႔ အေရးႀကီးတာေတြကို ေျပာလို႔ၿပီးၿပီ၊ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျဖဴစင္တဲ့ သဘာဝတရားေတြကို မိမိတို႔ သႏၱာန္မွာ မရွိေသးရင္  ရွိေအာင္ ႀကိဳးစားၾကဖို႔၊ ရွိၿပီးရင္လည္း တိုးတက္လာေအာင္ စနစ္တက် က်င့္ႀကံအားထုတ္ဖို႔ စိတ္ျဖဴစင္ေစတဲ့ အင္အားစုေတြ မိမိရဲ႕သႏၱာန္မွာ ေရာက္ရွိလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ စိတ္ရဲ႕ အညစ္အေၾကးေတြ နည္းသထက္ နည္းသြားၿပီး ထုိအညစ္အေၾကးေတြကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ဆင္းရဲဒုကၡေတြက လည္း သက္သာ၊ ေနာက္ဆံုး ထိုဆင္းရဲဒုကၡေတြရဲ႕ လြတ္ေျမာက္ရာ နိဗၺာန္တည္းဟူေသာ လမ္းေၾကာင္းႀကီးကို ေတြ႔ၿပီး ထာဝရခ်မ္းသာတဲ့ အၿငိမ္းဓာတ္ကို ကိုယ္စီကိုယ္ငွ မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ၾကပါေစ ကုန္သတည္း။

“ သာဓု - သာဓု - သာဓု ”

** ဆက္ရန္ ** စိတ္ျဖဴစင္မႈ အင္အားစုမ်ား အပိုင္း(၂) မွ {ကာယပႆဒိၶ၊ စိတၱပႆဒိၶ၊ ပႆဒိၶသေဗၺာဇၩင္၊ ဆန္႕က်င္ဘက္တရား}

*ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္* အဂၢမဟာပ႑ိတ အရွင္နႏၵမာလာဘိ၀ံသ (Ph.D) အဘိဓမၼာ ျမတ္ေဒသနာ (ပထမတြဲ) (စာ ၃၂၇- ၃၃၄)  မွ ေကာက္ႏႈတ္ေရးသား ပူေဇာ္ပါသည္။

တင္ျပသူ Yanan Saneinအခ်ိန္ 5:24 PM