အပုိင္း (က)
မေန႔က အက်ိဳးေပးပံု အစီအစဥ္ကုိ သတ္မွတ္ျပတဲ့ ကံ(၄)မ်ဳိးအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ေသၿပီး ေနာက္ဘ၀မွာ ဘယ္ကံမ်ိဳးက အရင္ အက်ိဳးေပးသလဲဆုိတာ သတ္မွတ္ျပတဲ့ ကံေတြပါပဲ။ ဒီေန႔ေတာ့ ေဆာင္ရြက္ပံု ကိစၥအလုိက္ ကံ(၄)မ်ိဳးကုိ ခြဲျခားနားလည္ေအာင္ ရွင္းျပေပးမယ္။ ဇနကကံ၊ ဥပတၳမၻကကံ၊ ဥပပီဠကကံ၊ ဥပဃာတကကံဆုိၿပီး (၄)မ်ိဳးရွိတယ္။
(၁) ဇနကကံ - ပဋိသေႏၶအခုိက္ျဖစ္ေစ၊ ပ၀တၱိအခါ၌ျဖစ္ေစ အက်ိဳးကို ျဖစ္ေစတဲ့ကံ။ ပဋိသေႏၶအခုိက္ဆုိတာကေတာ့ တစ္ဘ၀ရဲ႕အစဆံုး ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္ကေလးပါပဲ။ အဲဒီစိတ္ရဲ႕ ေနာက္မွာေပၚတဲ့စိတ္ကစၿပီး ေသဆံုးတဲ့ စုတိစိတ္အထိကို ပ၀တၱိအခါလုိ႔ ေခၚပါတယ္။
ပဋိသေႏၶအခုိက္အတန္႔မွာ အက်ိဳးေပးတယ္ဆုိတာက ေရွးေရွးဘ၀ေတြက ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုသုိလ္ကံ အကုသိုလ္ကံေတြေၾကာင့္ အပါယ္ဘံုသားဘ၀၊ လူ႔ဘ၀၊ နတ္ဘ၀၊ ျဗဟၼာဘ၀ေတြမွာ အစဆံုး ပဋိသေႏၶစိတ္ကေလး ျဖစ္ေပၚလာတာကိုေျပာပါတယ္။ စိတ္သာမက ႐ုပ္ရွိတဲ့ဘံုေတြမွာ ႐ုပ္ေတြပါ အတူပူးတြဲျဖစ္ေပၚလာတယ္။ ဒါကုိပဲ ပဋိသေႏၶက်ိဳးေပးတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ လူျဖစ္တယ္၊ နတ္ျဖစ္တယ္၊ ျဗဟၼာျဖစ္တယ္၊ ေခြး၊ ႏြား၊ တေစၧ၊ သရဲ စတဲ့ အပါယ္ဘံုသားေတြျဖစ္တယ္ ဆုိတာ သူျပဳခဲ့တဲ့ ကံအတုိင္းပဲ ျဖစ္ေနၾကရတာပဲ။ အဲလုိမ်ိဳးျဖစ္ရတာဟာ ပထမအမ်ိဳးအစား ဇနကကံေၾကာင့္လုိ႔မွတ္လုိက္ပါ။ အဲဒီကံဟာ အရင္ဘ၀က ျပဳခဲ့တဲ့ ဂ႐ုကံလဲ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အာသႏၷကံလဲ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ အာစိဏၰကံလဲ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ကဋတၱာကံလဲ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္ေပါ့။ မေန႔ကေျပာခဲ့တဲ့ ဒီကံ(၄)မ်ိဳးအနက္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးက ဒီဘက္ဘ၀ကို လွမ္းအက်ိဳးေပးလုိက္ၿပီဆုိရင္ အဲဒီ လွမ္းအက်ိဳးေပးလုိက္တဲ့ကံကိုပဲ ကိစၥပုိင္းဆုိင္ရာကံအေနနဲ႔ ပုိင္းျခားၾကည့္လုိက္ေတာ့ ဇနကကံအျဖစ္ ေတြ႕ရတယ္။ ပဋိသေႏၶက်ိဳးကို ေပးတဲ့ ဇနကကံေပါ့။
ပ၀တၱိအခါဆိုတာက တစ္ဘ၀တာလို႔ ၿခံဳငံုေျပာလုိ႔လဲ ရပါတယ္။ ပဋိသေႏၶအခုိက္အတန္႔ဆုိတာ စကၠန္႔ပိုင္းေတာင္ ၾကာလုိက္တာမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအတုိင္းပဲ ေသဆံုးတဲ့ စုတိစိတ္ဆိုတာလဲ စကၠန္႔ပုိင္းအတြင္းမွာပဲ ရွိတယ္။ က်န္တဲ့ အခ်ိန္ကာလေတြအားလံုးကုိ ပ၀တၱိအခါလို႔ေခၚလိုက္တာပါ။ ပ၀တၱိအခါမွာ အက်ိဳးေပးတယ္ဆိုတာက ကုိယ္အဂၤါ စံုလင္ျခင္း၊ မစံုလင္ျခင္း၊ ဉာဏ္ေကာင္းျခင္း၊ မေကာင္းျခင္း၊ ႐ုပ္ဆုိးျခင္း၊ ႐ုပ္လွျခင္း၊ ခ်မ္းသာတဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ျဖစ္ရျခင္း၊ ဆင္းရဲတဲ့ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ ျဖစ္ရျခင္း၊ က်န္းမာေရးေကာင္းျခင္း၊ မေကာင္းျခင္း၊ ဆင္းရဲျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္း၊ အစားအေသာက္ ေပါျခင္း၊ အစားအေသာက္ရွားပါးျခင္း စသည္ျဖင့္ ေကာင္းက်ိဳး မေကာင္းက်ိဳးေတြကို ျဖစ္ေပၚေစတာဟာ ပ၀တၱိက်ိဳးကုိ ျဖစ္ေစတာပါပဲ။ ပ၀တၱိအခါမွာ အက်ိဳးေပးတဲ့ဲ ဒုတိယအမ်ိဳးအစား ဇနကကံလို႔ မွတ္လိုက္။
ယခုဘ၀မွာ ျမင္ရ၊ ၾကားရ၊ နံရ၊ စားရ၊ ေတြ႔ထိရတဲ့ ကိစၥေတြမွာ တုိက္ဆုိင္မႈေတြဟာ အတိတ္ဇနကကံရဲ႕ အက်ိဳးေပးေတြပါ။ ကုိယ္ျမင္ခ်င္တာ ျမင္ရ၊ ေတြ႔ခ်င္တာေတြ႕ရ၊ ကုိယ္သေဘာက်တဲ့သူနဲ႔ ေတြ႕ရတာဟာလဲ အတိတ္အေၾကာင္း မကင္းသလုိ ကုိယ္ မၾကည့္ခ်င္တာၾကည့္ရ၊ မျမင္ခ်င္တာျမင္ရ၊ မေတြ႕ခ်င္တာေတြ႕ရ၊ မေတြ႔ခ်င္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံုေပါင္းသင္းေနရတာဟာလဲ အတိတ္အေၾကာင္း မကင္းခဲ့ပါဘူး။ ကုိယ္က ဒီလူကုိ မေတြ႕ခ်င္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ္နဲ႔က အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္ေနတယ္၊ သို႔မဟုတ္ တစ္႐ံုးတည္းျဖစ္ေနတယ္၊ သို႔မဟုတ္ သူသြားတဲ့လမ္းနဲ႔ ကုိယ္သြားတဲ့လမ္းက တူေနတယ္၊ သို႔မဟုတ္ ဇနီးေမာင္ႏွံျဖစ္ေနတယ္။ ဒါမ်ိဳးေတြဟာ ကုိယ္ေရွာင္လႊဲလုိ႔ မရဘူး။ မေတြ႔ခ်င္လဲ ေတြ႔ေနရမွာပဲ၊ မျမင္ခ်င္လဲ ျမင္ေနရမွာပဲ။ တစ္ခ်ိဳ႕ဆုိ မေပါင္းခ်င္ပဲနဲ႔ တစ္သက္လံုး ေပါင္းေဖာ္သြားရတဲ့ ဇနီးေမာင္ႏွံေတြေတာင္ ရွိတယ္။ အေၾကာင္းပါေတာ့ ေခါင္းမွာ ခ်ာခ်ာလည္ဆိုတာလုိေပါ့။ ေရွ႕တုိး ထမ္းပိုး ေနာက္ဆုတ္ေတာ့လဲ လွည္းထုတ္ ဆုိသလုိ ေရွ႕မတုိးသာ ေနာက္မဆုတ္သာေတာ့ မခ်စ္ေသာ္လဲ ေအာင့္ကာနမ္းေနၾကရတဲ့ စံုတြဲေတြ၊ ဒီလုိနဲ႔ ဘ၀မွာ မႏွစ္ၿမိဳ႕မႈေတြ ရင္၀ယ္ပုိက္ၿပီး ခါးစည္း ခံစားေနရတဲ့သူေတြလဲ ေလာကမွာ ဒုနဲ႔ေဒးပါပဲ။ တစ္ဖက္တစ္လမ္းကလည္း ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့သူနဲ႔ တစ္သက္တာ ေပါင္းသင္းေနရတာ၊ ကုိယ္ျမတ္ႏုိးတဲ့သူနဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ရေနတာ၊ ကုိယ္ျမင္ခ်င္တဲ့သူကို ျမင္ေနရတာ၊ ကုိယ္ၾကည့္ခ်င္တာေလးေတြ ၾကည့္ေနရတာေတြဟာ အတိတ္အေၾကာင္း မကင္းပါဘူး။
အပုိင္း (ခ)
လမ္းမႀကီးေဘးက အိမ္ေတြမွာ ေနရသူေတြဆိုရင္ ကားသံေတြ တစ္၀ီ၀ီနဲ႔ပဲ၊ ဒီဆူညံသံေတြကို နားမခံသာဘူး။ သို႔ေသာ္လဲ ကုိယ့္အလုပ္က ဒီလုိ လမ္းမႀကီးမ်က္ႏွာစာမွာ လုပ္မွ အဆင္ေျပမွာမုိ႔ မေျပာင္းႏုိင္မေရႊ႕ႏုိင္ဘဲ ေအာင့္အည္းေနရတာေတြရွိတာေပါ့။ ဣႏၵိယျပည္က နမူနာျပရမယ္ဆုိရင္ မဂၤလာေဆာင္တဲ့ကြင္းနားမွာ ေနတဲ့ အိမ္ေတြဟာ နားမခ်မ္းသာပါဘူး။ အသံခ်ဲ႕စက္ေတြ ဆူညံေနေအာင္ဖြင့္၊ မဂၤလာေဆာင္ၿပီးတာနဲ႔ ေဗ်ာက္အုိးေတြ အေျမာက္သံလုိျမည္ေအာင္ ေဖာက္၊ တီးၾကမႈတ္ၾက ဆုိၾကနဲ႔ ေတာ္ေတာ္ဆူညံတဲ့အသံေတြပါပဲ။ သုိ႔ေသာ္လဲ ကုိယ့္အိမ္က အဲဒီနားမွာပဲ ၀ယ္ထားလ်က္သား ျဖစ္ေနေတာ့၊ တစ္ေနရာေျပာင္းေရႊ႕ဖုိ႔ကလဲ အဆင္မေျပေသးေတာ့ မၾကားလုိေပမယ့္ မတတ္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ေနသာသလုိ ၾကည့္ေနေနရတာေပါ့။ ကုိယ္ႏွစ္သက္တဲ့အသံေလးေတြ ၾကားေနရတာေတြလဲ အတိတ္အေၾကာင္း မကင္းခဲ့ဘူး လို႔ နားလည္လုိက္ပါ။
သုႆာန္က အေၫႇာ္နံ႔က ႏွာေခါင္းလာမိတ္ဆက္ေနတဲ့ ၀န္းက်င္မွာ ေနထုိင္ရသူေတြလဲ ရွိတာပဲ။ ေရပုပ္ေျမာင္းက အနံ႔အသက္ဆုိးေတြ မလြႊဲသာမေရွာင္သာ ႐ွဴ႐ိႈက္ေနရတဲ့သူေတြလဲ ရွိတာပဲ။ ဘယ္သူမွ မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ခံစားရသူကုိယ္တုိင္လဲ မတတ္ႏုိင္ဘူး။ ဒီနားကေန ေ၀းရာ ေျပာင္းေရႊ႕ဖုိ႔မွာလဲ တစ္ခုမဟုတ္ တစ္ခုဆုိသလို မျဖစ္ႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေထာက္ဆရမယ့္အေၾကာင္းေတြ ရွိေနေတာ့ ဒီလုိနဲ႔ပဲ ႐ွဴရင္းနဲ႔ ႐ိႈက္၊ ႐ိႈက္ရင္းနဲ႔ ႐ွဴေနၾကရတဲ့သူေတြ ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔နဲ႔ စာရင္ အနံ႔အေညႇာ္ကင္းတဲ့ေနရာ ေနရတဲ့သူေတြကေတာ့ ကံေတြ ေကာင္းၾကတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီကံသာ ေကာင္းမွာပါ၊ က်န္တဲ့ ကံေတြကေတာ့ မတူၾကဘူး။ ကံဆိုတာ တစ္ခုေကာင္းေပမယ့္ အျခားကံတစ္ခုက ဆုိးေနတတ္တဲ့ သေဘာပဲ။ မိန္းမရေတာ့ ကံေကာင္းတယ္၊ သားသမီး ကံမေကာင္းဘူး ဆုိတာမ်ိဳးလိုေပါ့။ ဘက္စံုက ကံေတြေကာင္းေနဖုိ႔အတြက္ေတာ့ ကုသုိလ္ေတြကုိ ဘက္စံုကေန ျပဳထားမိဖို႔လုိပါလိမ့္မယ္။ ကုသုိလ္တစ္ခုတည္းကေတာ့ ဘက္စံုျပည့္၀တဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြ ေပးႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အစားအေသာက္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လဲ ေရွာင္လႊဲမရေတာ့လုိ႔ ဆန္ၾကမ္းကုိ ဆန္ေကာင္းလုပ္ စားေနရတဲ့သူေတြ၊ ေပါင္မုန္႔နဲ႔ တစ္ေန႔တာ အသက္ဆက္ေနရတဲ့သူေတြ ေတြ႔ဖူးၾကမွာပါ။ ဒီလုိမွ မစားရင္ မျဖစ္ေတာ့လို႔ ဒီလုိပဲ စားေနၾကရတာေလ။ ဟုိလူ႔ေၾကာင့္ ဒီလူ႔ေၾကာင့္ ဟုိအစုိးရေၾကာင့္ ဘာညာဆုိတာေတြက အပဟိက အေၾကာင္းေတြပါ။ တကယ္တမ္းဆန္းစစ္ၾကည့္ေတာ့ ကုိယ့္အေၾကာင္းကသာ အဓိက က်ေနတယ္။ အဲဒါ ကံပဲ။ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ စားေနခြင့္ရသူေတြကေတာ့ ဒါ ကံေကာင္းသူေတြလို႔ ကုိယ့္ကုိယ္ကို ယံုၾကည္ထားလုိက္ပါ။ ကိုယ္လုိ မစားႏုိင္တဲ့၊ စားခ်င္ေပမယ့္ မစားရတဲ့ သူေတြ အမ်ားအျပားရွိေနပါတယ္။
မႀကိဳက္တဲ့ အေတြ႔အထိဆိုးေတြ ခံစားေနၾကရတဲ့သူေတြလဲ ရွိတယ္။ လူတုိင္း အေကာင္းပဲ ေတြ႔ထိခ်င္တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အေျခအေနရ မေကာင္းတဲ့ အေတြ႔ဆုိတာလဲ ေတြ႔လုိက္ရတာပဲ။ ဘယ္သူ ေျခေထာက္က်ိဳးခ်င္မလဲ။ ဒါေပမယ့္ ကံမသင့္လို႔ ေခ်ာ္လဲေတာ့ ေျခေထာက္က်ိဳး စစ္တီး႐ုိးထည့္ထားရတာေတြ တစ္ပံုႀကီး။ ဘယ္သူ အ႐ုိက္ခံခ်င္ပါ့မလဲ။ သုိ႔ေသာ္ မတတ္သာလို႔ အႏွိပ္စက္ခံေနၾကရတဲ့သူေတြ၊ ဘယ္သူ အလုပ္ၾကမ္းေတြ လုပ္ခ်င္ပါ့မလဲ၊ သို႔ေသာ္ မလုပ္ရင္ မေနရလို႔၊ မလုပ္ရင္ မစားရမွာမုိ႔ ကူလီထမ္းေနရတာေတြ၊ ဆုိကၠားနင္းေနရတာေတြ၊ သူမ်ားအႏွိမ္ခံေနရတာေတြ၊ ေျမတူးေနရတာေတြ စသည္ျဖင့္ ေျပာရင္လဲ ေျပာလုိ႔ကုန္ႏုိင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ၿခံဳေျပာလုိက္ရင္ေတာ့ ကာမဂုဏ္ငါးပါး အာ႐ံုတရားေတြ အေကာင္းနဲ႔ ပုိင္ဆုိင္ခံစားခြင့္ရတာ၊ အဆုိးနဲ႔ ပက္ပင္းတုိးေနရတာေတြဟာ အတိတ္အေၾကာင္းျဖစ္တဲ့ ဇနကကံရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေတြ တစ္စိတ္တစ္ေဒသအားျဖင့္ ပါ၀င္ေနတယ္လို႔သာ ေကာက္ခ်က္ခ်လုိက္ပါ။
အပုိင္း (ဂ)
ဇနကကံကေန ပ၀တၱိကာလမွာ အက်ိဳးေပးေလ့ရွိတဲ့ သေဘာတရားေတြကို အၾကမ္းဖ်င္းအားျဖင့္ မွန္းဆႏုိင္ေအာင္ တင္ျပခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ျမင္ ၾကား နံ စား ေတြ႔ ဆုိတဲ့ ငါးမ်ိဳး၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ ကာမဂုဏ္အာ႐ံုေတြဟာ ဇနကကံရဲ႕ လႊမ္းမုိးမႈေတြ တစ္စိတ္တစ္ပုိင္းအားျဖင့္ ပါ၀င္ေနတယ္လို႔ ဗုဒၶအဘိဓမၼာက ယူဆပါတယ္။ (မရွင္းရင္ အဟိတ္ ကုသလ၀ိပါက္ စကၡဳ၀ိညာဏ္နဲ႔ အကုသလ၀ိပါက္ စကၡဳ၀ိညာဏ္ကို သေဘာေပါက္ေအာင္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ပါ။)
ဒီလုိဆိုေတာ့ ျဖစ္သမွ် ကံေၾကာင့္ခ်ည္းပဲလို႔ ကံကုိပဲ ပံုခ်ရေတာ့မလားလုိ႔ ေမးစရာရွိတယ္။ `မေကာင္းလည္းကံ ေကာင္းလည္းကံဟု ကံကုိခ်ည္းသာ မ႐ုိးရာဘူး´ တဲ့။ မဃေဒ၀လကၤာ ရွိတယ္။ အေကာင္း အဆုိးအက်ိဳးေပးေတြဟာ သမၸတၱိ၊ ၀ိပၸတၱိတရားေတြနဲ႔လဲ ဆုိင္ေနတယ္။ ကာလသမၸတၱိ (ကာလေကာင္း၊ ေခတ္ေကာင္း)၊ ဂတိသမၸတၱိ (ဘ၀ေကာင္း)၊ ဥပဓိသမၸတၱိ (ဥပဓိ႐ုပ္ရည္ေကာင္း)၊ ပေယာဂသမၸတၱိ (အလုပ္အကုိင္ ေကာင္း) ဆိုတဲ့ သမၸတၱိတရား(၄)ပါး ရွိသလုိ ကာလ၀ိပၸတၱိ (ကာလ၊ ေခတ္ဆိုးႀကံဳ)၊ ဂတိ၀ိပၸတၱိ (ဘ၀ဆုိး)၊ ဥပဓိ၀ိပၸတၱိ (ဥပဓိ႐ုပ္ရည္ည့ံ)၊ ပေယာဂ၀ိပၸတၱိ (အလုပ္အကုိင္ ဖ်င္း) ဆိုတဲ့ ၀ိပၸတၱိတရားကလဲ (၄)ပါးရွိေနတယ္။
ကာလ၀ိပၸတၱိ - ေခတ္ ကာလ မေကာင္းရင္လဲ ေကာင္းက်ိဳးေပးမယ့္ ကံေတြက ေပးခြင့္မရဘူး။ ဂ်ပန္ေခတ္လုိမ်ိဳး ႀကံဳေတြ႕ရစဥ္မွာ ေခတ္ဆုိးေနေတာ့ ကံအင္မတန္ ေကာင္းပါတယ္ဆုိသူေတြလဲ ဗုံးႀကဲေလယ်ာဥ္လာရင္ ဗုံုးခုိက်င္းထဲ ေျပး၀င္ၾကရတာပဲ။ ကံေကာင္းေနေပမယ့္ ေခတ္ကာလ မေကာင္းရင္ ဘာမွလုပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ေခတ္ဆိုးနဲ႔ ႀကံဳေတြ႕ဘူးသူေတြ သေဘာေပါက္မွာပါ။ ကုိယ့္ကံကေတာ့ ေကာင္းေနတယ္၊ လုပ္သေလာက္ မျဖစ္ေျမာက္ဘူးဆုိရင္လဲ ကာလ၀ိပၸတၱိသေဘာပဲ။ ကုိယ္ေကာင္းေန႐ံုနဲ႔ မၿပီးဘဲ ကာလက ေကာင္းလာမွ အားလံုးေကာင္းသြားတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ကားေကာင္းေကာင္းေတာ့ ၀ယ္ႏုိင္တယ္၊ လမ္းက မေကာင္းဘူး။ ကံေကာင္းလို႔ ကားေကာင္းေကာင္းစီးႏုိင္တာပဲ။ လမ္းမေကာင္းတာကို ကုိယ္တစ္ေယာက္ထဲ သြားလုိ႔ရေအာင္ ျပဳျပင္ဖုိ႔ကိစၥက မလြယ္ဘူးေလ။ ကြန္ပ်ဴတာေတြ၊ ေရခဲေသတၱာေတြ၊ တီဗြီေတြ၊ အဲယားကြန္းေတြ သူမ်ား၀ယ္သလုိ ၀ယ္ႏုိင္ပါတယ္။ ကံေကာင္းတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ လွ်ပ္စစ္မီးမရွိရင္ေတာ့ သူမ်ားအသံုးခ်သလုိ အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်လုိ႔ မရပါဘူး။ ေခတ္ကာလ မေကာင္းေသးလုိ႔ပါ။ ဒီေတာ့ ေခတ္ေကာင္းလာေအာင္ ကာယအား ဉာဏအားနဲ႔ ကုိယ္စြမ္းႏုိင္တဲ့ဘက္ကေန ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးရတယ္။ ဒီအတုိင္း လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားရမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ဘက္ကေန မေကာင္းေသးတာေတြ ေကာင္းလာေအာင္၊ ေကာင္းၿပီးတဲ့အရာေတြ ပိုမုိ အဆင့္အတန္းျမင့္လာေအာင္၊ ပုိမုိ ျပည့္စံုလာေအာင္ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း အျပဳသေဘာနဲ႔ ပံ့ပုိးကူညီသြားရင္ မေကာင္းေသးတဲ့ ကာလဟာ ေကာင္းတဲ့ဘက္ကို ေျပာင္းလာမွာပါ။ ဒီအတုိင္း အလုိလုိ ေကာင္းလာဖုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနျခင္းဟာ သဘာ၀မက်ပါဘူး။ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လုိလုပ္မလဲဆုိတာကုိ စုေပါင္း အေျဖရွာၿပီး အႀကံဉာဏ္တတ္ႏုိင္သူက အႀကံဉာဏ္နဲ႔၊ နည္းပညာတတ္ႏုိင္သူက နည္းပညာနဲ႔ ကူညီ၊ ဒီလုိ လက္တြဲသြားၾကမယ္ဆုိရင္ ေခတ္ေတြ ကာလေတြကလဲ ေကာင္းသထက္ေကာင္းလာမွာျဖစ္ၿပီး လူတိုင္း အေကာင္းေတြျမင္ရသလုိ အျမင္ေတြလဲ ေကာင္းလာမွာပါ။
ဂတိ၀ိပၸတၱိ - ဘ၀က ႏံုခ်ာေနရင္လဲ အက်ိဳးေပးရမယ့္ ကံေတြက အျပည့္အ၀ အက်ိဳးမေပးႏုိင္ဘူး။ သတၱ၀ါတိုင္းမွာ အေကာင္း အဆုိး ကံေတြကေတာ့ ရွိတာပဲ။ ငရဲသားမွာ အေကာင္းကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရဘူး။ ဘ၀ဆုိးေနတာေၾကာင့္ပါ။ တိရစၧာန္ စတဲ့ အပါယ္ဘံုသားေတြမွာ ဘုရားပြင့္တဲ့ ကာလေကာင္းနဲ႔ပင္ ႀကံဳေတြ႕ရေစကာမူ သူတုိ႔ တရားမရႏုိင္ဘူး။ တရားရဖုိ႔ အေထာက္အပ့ံ ကုသုိလ္ေတြေတာ့ တစ္ခါမဟုတ္ တစ္ခါ ဘ၀တစ္ခုခုက ျပဳခဲ့မိၾကမွာပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဘ၀က ကၽြတ္တမ္း၀င္ဖုိ႔ အဆင့္မရွိတဲ့ဘ၀ျဖစ္ေနေတာ့ အက်ိဳးေပးခြင့္ မသာဘဲျဖစ္ေနတယ္။ ဒီအတုိင္းပဲ ဘုရားပြင့္တဲ့ကာလမွာ လူေတာ့ ျဖစ္ပါရဲ႕၊ နားမၾကားဘူးဆုိရင္လဲ တရားနာခြင့္မရလုိ႔ တရားမရႏုိင္ပါဘူး။ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါးကုိ ဆင္ျခင္ၾကည့္လုိက္ေပါ့။ ဒီေန႔ေခတ္ ဥပမာအေနနဲ႔ ဆင္းရဲၿပီး ဉာဏ္ေကာင္းေနမယ္ဆုိရင္ ဆရာ၀န္ျဖစ္ခြင့္ အလားအလာမရွိသေလာက္ပဲ။ ဘ၀က ႏံုခ်ာေနတာေလ။ ဒါေၾကာင့္ အေကာင္းကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္ ရဖုိ႔ဆုိတာဟာ ရရွိတဲ့ဘ၀က အေကာင္းကံေတြနဲ႔ ထုိက္တန္တဲ့ဘ၀ ျဖစ္ေနဖုိ႔လဲ လုိပါတယ္။ နမူနာျပရရင္ အိႏၵိယအစုိးရက လမ္းေဘး ၾကဴးေက်ာ္အိမ္ေတြ ပေပ်ာက္ဖုိ႔အတြက္ ကြန္ဒုိေတြ သီးသန္႔ေဆာက္ၿပီး အခမဲ့ တုိက္ခန္းေတြေပးခဲ့ဘူးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလူေတြက သူတို႔ကုိေပးထားတဲ့ တုိက္ခန္းေတြ ျပန္ေရာင္းစားၿပီး လမ္းေဘးမွာပဲ ျဖစ္သလုိ ျပန္ေဆာက္ေနၾကျပန္တယ္။ မထုိက္တန္ေတာ့ တန္ရာ တန္ရာပဲ ျပန္က်လာတဲ့သေဘာပါ။
ဥပဓိ၀ိပၸတၱိ - ႐ုပ္ဆုိးအက်ည္းတန္ေနတယ္ဆုိပါေတာ့၊ ဇာတ္လုိက္ေနရာေတာ့ မရႏုိင္ဘူး။ ဥပဓိက ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတာကိုး။ ပညာေတာ့ တတ္တယ္၊ ႐ုပ္က အလြန္ဆုိးေနတယ္ဆုိရင္ အလုပ္ေလွ်ာက္တဲ့ေနရာမွာ သိသာပါတယ္။ အလုပ္မရႏုိင္ဘူးလုိ႔ မဆုိႏုိင္ေပမယ့္ အလုပ္ေကာင္းရဖုိ႔ အင္မတန္ခက္ခဲပါလိမ့္မယ္။ အလုပ္ေကာင္းရဖို႔ ကံေတာ့ ပါမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဥပဓိက ညံ့ေနလို႔ အက်ိဳးေပးခြင့္မရႏုိင္တာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။
ပေယာဂ၀ိပၸတၱိ - အားထုတ္မႈ လုပ္ပံုကုိင္ပံု ညံ့ဖ်င္းရင္လဲ ေကာင္းတဲ့ ကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရပါဘူး။ ႀကိဳးစားၿပီး စီးပြားရွာရင္ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ မ်ိဳး႐ုိးမွာ အသိုင္းအ၀ုိင္းမွာ ေရာက္ေနပါလ်က္ ႀကိဳးစားမႈမရွိလုိ႔ စီးပြားမျဖစ္တာေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အခ်ိဳ႕က်ေတာ့လဲ ေရလိုက္လြဲလို႔၊ ဆုိပါေတာ့ လုပ္သင့္တာ မလုပ္သင့္တာ မခ်ိန္ဆတတ္လို႔ စီးပြားပ်က္သြားတာေတြလဲ ရွိပါတယ္။ ေမာင္ငယ္ရင္ေသြး နာဘိေသးေလာ့ ဆုိတဲ့ကဗ်ာကို လူတုိင္း သင္ခဲ့ဖူးမွာပါ။ ကုေဋ ရွစ္ဆယ္ၾကြယ္၀တဲ့ သူေ႒းသားပံုျပင္ေပါ့။ ကံေကာင္းလုိ႔ သူေ႒းသားျဖစ္လာတယ္။ အခ်ိဳးမက်ေတာ့ ေတာင္းစားရတဲ့ ဘ၀နဲ႔ နိဂံုးခ်ဳပ္ရရွာတယ္။ ဒါဟာ ပေယာဂ ညံ့ဖ်င္းတာပဲ။ ဒီပံုစံမ်ိဳး အလုပ္အကုိင္ ည့ံဖ်င္းလုိ႔ လုပ္ပံုကုိင္ပံု အခ်ိဳးမက်လို႔ ဒုကၡ သုကၡေတြနဲ႔ ဘ၀ လမ္းဆံုးသြားရတဲ့သူေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။
အရာရာဟာ ကံသာအေျခခံျဖစ္တယ္။ သို႔ေသာ္ ကံေၾကာင့္ပဲလုိ႔ စြဲခ်က္တင္ၿပီး ပစၥဳပၸန္ အားထုတ္မႈေတြ မရွိဘူး၊ ပေယာဂသမၸတၱိ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနမယ္ဆုိရင္ အဆုိးဘက္က ႐ံုးထြက္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဥပမာ ကုိယ္မျမင္ခ်င္တဲ့သူကုိ ျမင္ေနရတာ စိတ္ဆင္းရဲတယ္၊ ဒီျပႆနာ ဘယ္လုိေျဖရွင္းမလဲ။ သူ႔ကုိ ျမင္ခဲ့ရတာကုိေတာ့ ျပန္ျပင္လုိ႔ မရေတာ့ဘူး။ ျမင္ၿပီးေနၿပီ။ မျမင္နဲ႔ကြာလုိ႔ ျပန္ေျပာလုိ႔မရေတာ့ဘူး။ ကံေၾကာင့္ ေတြ႕ျမင္ေနရတာပဲ၊ ဒီအတုိင္းပဲ စိတ္ဆင္းရဲသာ ခံလုိက္ေတာ့မယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္မလား။ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖရွင္းမလား။ ဒီလူကို မေတြ႕ႏုိင္တဲ့လမ္းကိုေရြးခ်ယ္လုိက္ေပါ့။ ဒါက ပစၥဳပၸန္ကံကို ျပင္ေပးတဲ့နည္းပဲ (လံု႕လပေယာဂ)။ ေနာက္တစ္နည္းက ၀ိပႆနာ႐ႈေထာင့္က ၾကည့္တဲ့နည္းပါ။ ျမင္ေနရတဲ့သူကို ျမင္စရာလို႔သာ သေဘာထားလုိက္။ လူေတြ အေကာင္ေတြ ခြဲမေနနဲ႔ေတာ့။ ျမင္စရာေတြ႕လုိ႔ ျမင္လုိက္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ေပ်ာက္သြားတယ္။ ဒါဆိုရင္ အျမင္မွန္ျဖစ္သြားတယ္။ ကုိယ္သေဘာက်တဲ့သူ၊ သေဘာမက်တဲ့သူဆုိတဲ့ ပုဂၢိဳလ္စြဲေတြ ဖယ္ထုတ္ပစ္လုိက္တာပါ။ ဒါဆုိရင္လဲ စိတ္ ကသိကေအာက္ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ စိတ္ထဲမွာ ရွင္းသြားမယ္။ သူက ကုိယ့္ကုိ ျမင္ခ်င္သည္ျဖစ္ေစ မျမင္ခ်င္သည္ျဖစ္ေစ အေၾကာင္းမဟုတ္ဘူး။ ကုိယ့္စိတ္ကုိသာ အျမင္မွန္ သမၼာဒိ႒ိေပၚတင္ထားလုိက္။ အဆုိးေတြ ေတြ႔ႀကံဳရေပမယ့္ အေကာင္းေတြဘက္ ေျပာင္းယူႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားလုိ႔ရပါတယ္။ အတိတ္ကံေၾကာင့္ ေတြ႔ရတဲ့ ဆုိးက်ိဳးကို လက္မခံခ်င္လုိ႔မရေပမယ့္ အဆုိးထဲက အေကာင္း၊ အေကာင္းထဲက ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ ျပဳျပင္ေနထုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ အတိတ္က ကံေတြ ဘယ္လိုပင္ ဆုိးခဲ့ေစကာမူ အခုဘ၀ကံေတြကေတာ့ အေကာင္းဘက္မွာရွိေနမွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘ၀မွာ ေျဖရွင္းလုိ႔မရတဲ့ ျပႆနာေတြ အခက္အခဲေတြ အၾကပ္အတည္းေတြ ဆုိတာ လူတုိင္းမွာ ရွိတတ္တယ္။ အဲလုိမ်ိဳး ႀကံဳေတြ႕ရတဲ့အခါမွာေတာ့ စိတ္သက္သာရာ ရေအာင္ ကံကုိပဲ ဆင္ျခင္လုိက္ပါ။ ကံဆုိတာ အေၾကာင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ အက်ိဳးတရားေတြပါပဲ။
အပုိင္း (ဃ)
(၂) ဥပထမၻကကံ - ေရွ႕မွာေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ဇနကကံ အက်ိဳးေပးခြင့္ရေအာင္၊ အက်ိဳးေပးထက္သန္လာေအာင္၊ အက်ိဳးေပး တာရွည္လာေအာင္ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ကံဟာ ဥပထမၻကကံပါပဲ။ အက်ိဳးေပးထက္သန္ေအာင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးလာေအာင္ အကူအညီေပးတဲ့ေနရာမွာ ကုသုိလ္ဥပထမၻကကံက ကုသလုိလ္ဇနကကံကုိ ကူညီၿပီး အကုသုိလ္ဥပထမၻကကံက အကုသုိလ္ဇနကကံကုိ ကူညီပါတယ္။
ဥပထမၻကကံရဲ႕ သေဘာက အရင္ဘ၀ မေသမီအခ်ိန္ေလးမွာ ကုသုိလ္ကုိ အာ႐ံုျပဳမိေနရင္ အဲဒီကုသုိလ္ဇနကကံ အက်ိဳးေပးခြင့္ရလာေအာင္၊ ေနာက္ဘ၀ သုဂတိဘံုေရာက္ေအာင္ ပံ့ပုိးကူညီေပးပါတယ္။ အကုသိုလ္ေတြ မ်ားစြာျပဳထားသူပင္ ျဖစ္လင့္ကစား တစ္ခါက ကုိယ္ျပဳမိတဲ့ ရွားရွားပါးပါး ကုသိုလ္ေလး တစ္ခုခုကုိျဖစ္ေစ၊ ေသခါနီးမွ ကပ္ၿပီးျပဳလုပ္လုိက္မိတဲ့ ကုသုိလ္ေလးကုိျဖစ္ေစ သတိရတဲ့စိတ္နဲ႔ ေသသြားမယ္ဆုိရင္ အဲဒီကံဟာ ဟုိဘက္ဘ၀အပုိင္းကၾကည့္ရင္ အာသႏၷကံေပါ့။ ဒီဘက္ဘ၀ကို အက်ိဳးေပးမယ့္ကံအေနနဲ႔ ေျပာရင္ေတာ့ ကုသုိလ္ဇနကကံေပါ့။ အဲဒီ ကုသုိလ္ဇနကကံကုိ ဒီဘက္ဘ၀ သုဂတိအက်ိဳးေပး ေသခ်ာေအာင္ ေထာက္ပံ့ေပးတဲ့ကံ၊ ကူညီအားျဖည့္ေပးတဲ့ကံကုိေတာ့ ကုသိုလ္ဆုိင္ရာ ဥပထမၻကကံလုိ႔ မွတ္လုိက္။ အကုသုိလ္ကို အာ႐ံုျပဳမိေနရင္လဲ အဲဒီအကုသုိလ္ဇနကကံ အက်ိဳးေပးခြင့္ရလာေအာင္၊ အပါယ္ေရာက္ေအာင္ ပံ့ပုိးကူညီေပးပါတယ္။ အဆင္း ဘီးတပ္ေပးလုိက္သလုိေပါ့။ သူဟာ ကုသုိလ္ေတြမ်ားစြာျပဳထားသူပင္ ျဖစ္လင့္ကစား ေသခါနီးမွာ အကုသိုလ္ေတြကုိပဲ ျပန္ျမင္ေယာင္ေနမယ္၊ သတိရေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အရင္ဘ၀ကံအေနနဲ႔ ေျပာေတာ့ အာသႏၷကံ၊ ဒီဘက္ဘ၀လွမ္းအက်ိဳးေပးတဲ့ကံအေနနဲ႔ ေျပာေတာ့ အကုသိုလ္ဇနကကံပါပဲ။ အဲဒီအကုသုိလ္ ဇနကကံကုိ ကူညီအားျဖည့္ေပးတဲ့ကံကုိေတာ့ အကုသိုလ္ဆုိင္ရာ ဥပထမၻကကံေပါ့။ ဒါက ပဋိသေႏၶအခါမွာ အက်ိဳးေပးပံုပါ။
ပဋိသေႏၶစိတ္ကေလးရဲ႕ဒီဘက္ မေသမီကာလအတြင္းကုိေတာ့ ပ၀တၱိအခါလုိ႔ေခၚတယ္ဆိုတာ အရင္ကလဲ ေျပာခဲ့ပါၿပီ။ ဘ၀လုိ႔ပဲ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ဆုိၾကပါစုိ႔။ ဘ၀မွာ ေရွးကုသုိလ္ဇနကကံက ေထာက္ပံ့ေပးလုိက္လုိ႔ လူ႔ဘ၀ရေနတယ္ဆုိၾကပါစုိ႔။ (သုဂတိဘ၀ေတြအားလံုး ပါ၀င္ပါတယ္။) လူ႔ဘ၀ေတာင္မွ ဘ၀ခ်င္းက မတူၾကပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ခ်မ္းသာ၊ အခ်ိဳ႕ဆင္းရဲ၊ အခ်ိဳ႕ ႐ုပ္လွ၊ အခ်ိဳ႕ ႐ုပ္ဆုိး၊ အခ်ိဳ႕ ဉာဏ္ေကာင္း၊ အခ်ိဳ႕ ဉာဏ္ထုိင္း၊ အခ်ိဳ႕ က်န္းမာ၊ အခ်ိဳ႕ေရာဂါမ်ား စသည္ျဖင့္ ဘ၀ေတြလဲ မ်ိဳးစံု ကႀကိဳးလဲ အဖံုဖံုျဖစ္ေနၾကတာေတြ ၾကည့္လုိက္ရင္ အျမင္သာႀကီးပါပဲ။ ကံေကာင္းလုိ႔ ဘ၀ေကာင္းတယ္၊ ဘ၀ေကာင္းမွာပဲ က်န္းက်န္းမာမာ၊ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာနဲ႔ ေနႏုိင္ထုိင္ႏုိင္တယ္။ ဒီလုိ က်န္းမာေရးေလး ဆက္လက္ေကာင္းမြန္ေနအာင္၊ ခ်မ္းသာမႈေလး ဆက္လက္ခံစားေနရေအာင္ ဆက္လက္ႀကိဳးစားအားထုတ္ လုပ္ကိုင္ေနမယ္ဆုိရင္ ဒီအဆင့္က နိမ့္က်သြားဖုိ႔ရာ ဆုိတာ ျဖစ္ေတာင့္ ျဖစ္ခဲပါ။ ကံေတြ ေကာင္းေနတာကို ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ထိန္းထားႏုိင္ဖုိ႔ အသိဉာဏ္နဲ႔ ယွဥ္တြဲေနထုိင္တတ္ဖုိ႔ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ေရွးကံနဲ႔ ယခုလက္ရွိကံေတြ ေပါင္းစပ္လုိက္ေတာ့ အက်ိဳးေပးက ပုိမုိျပည့္စံု ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတာေပါ့။ ဒါက အားထုတ္မႈ ပေယာဂလိုအပ္တယ္ဆုိတာ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဒါဟာလဲ ပစၥဳပၸန္ကံလို႔ ေခၚရပါတယ္။
အခ်ိဳ႕မွာ သည္ေလာက္ ႀကိဳးစားေနတဲ့ၾကားကပင္ အေျခယုိင္သြားတာမ်ိဳးေတြလဲ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီလုိမျဖစ္ရေအာင္ စိတ္ေကာင္းေလးေတြေမြးျမဴ၊ ေကာင္းမႈကုသိုလ္ေတြ တတ္ႏုိင္သေလာက္ ျပဳလုပ္၊ ဒါနအားနဲေနရင္ ဒါနအားျဖည့္ေပး၊ သီလအားနဲေနရင္ သီလအားျဖည့္ေပး၊ ဘာ၀နာအားနဲေနရင္ ဘာ၀နာအားျဖည့္ေပးေပါ့။ ဒါန သီလစကားေတြနဲ႔ေျပာေတာ့ နားေ၀းေနမယ္။ ကုိယ့္စိတ္ကုိ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းသလဲဆုိတာ စစ္ေဆးလုိ႔ စိတ္ေကာင္းထားတာ နဲၿပီး စိတ္ဓာတ္ေရးရာ နိမ့္က်ေနေသးတယ္ဆုိရင္ ကိုယ့္စိတ္ကုိ အဆင့္မီလာေအာင္၊ ျမင့္ျမတ္လာေအာင္၊ ေျဖာင့္မတ္လာေအာင္၊ သေဘာထားႀကီးလာေအာင္၊ အျမင္က်ယ္လာေအာင္၊ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ျဖဴစင္လာေအာင္ ကုိယ့္အသိနဲ႔ကုိယ္ ျပန္လည္စိစစ္ၿပီး ျပဳျပင္ေနထုိင္လုိက္ပါ။ ဒါဟာ ကုိယ့္ကုသုိလ္ကံ ေကာင္းသထက္ ေကာင္းေအာင္ ဖန္တီးေနတာပါပဲ။ ယခုဘ၀မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ အဲဒီ ကုသုိလ္ကံေတြကေနၿပီး တက္လက္စ စီးပြားေရးကို ျပန္နိမ့္က်မသြားေအာင္၊ တည္ၿမဲေနေအာင္၊ ဒီထက္ပိုမုိတုိးတက္လာေအာင္ ပံ့ပုိးကူညီတာဟာ ကုသုိလ္ဥပထမၻကကံပါ။
ဒီဘ၀ ေကာင္းတဲ့ကံေတြက ဒီဘ၀မွာ အက်ိဳးမေပးဘူးလုိ႔ မယူဆလုိက္ပါနဲ႔။ ေကာင္းတဲ့ကံေတြ ဆက္လက္ထိန္းထားႏုိင္ေအာင္၊ ပိုမုိေကာင္းမြန္ေအာင္၊ အေကာင္းကံေတြ တာရွည္အက်ိဳးေပးႏုိင္ေအာင္ ကုသုိလ္ဥပထမၻကကံက ကူညီပံ့ပုိးႏုိင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ ဒီဘ၀ကံက အက်ိဳးေပးတာပါပဲ။ ကုသုိလ္ကံကုိ ကုသုိလ္ကံေတြနဲ႔ ျပန္ဆက္ရပါတယ္။ ဒီလုိ မဆက္ႏုိင္ရင္ အက်ိဳးေပးေတာ့ ေကာင္းတယ္။ ေခြး႐ူးေကာင္းစား တစ္မြန္းတဲ့ ဆုိသလုိ ခဏတာ အက်ိဳးေပးလို႔ ခဏတစ္ျဖဳတ္ေတာ့ ခ်မ္းသာလုိက္ၿပီး ေနာက္မၾကာခင္မွာပဲ ဒံုရင္းျပန္ေရာက္သြားတာမ်ိဳးေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကုိယ့္စီးပြားေလး တာရွည္တည္ၿမဲေအာင္၊ ပုိမုိတုိးတက္လာေအာင္ အတိတ္ကံကုသုိလ္ကုိ လက္ရွိဘ၀ ကုသုိလ္နဲ႔ ဆက္ေပးဖုိ႔ဟာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကုသုိလ္ဆက္ပြဲဆုိၿပီး နတ္ကေတာ္ေတြနဲ႔ လုပ္ရတဲ့အလုပ္မ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး၊ ငွက္ေပ်ာပြဲအုန္းပြဲေတြနဲ႔ အေမႊးတုိင္ေတြ မုိးမႊန္ေနေအာင္ ထြန္းၿပီး လုပ္ရတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ကုိယ့္စိတ္ကုိ စစ္ေဆးၿပီးေတာ့ ေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြ မ်ားမ်ားျဖစ္ေအာင္ ေမြးျမဴ၊ ေကာင္းတဲ့ကုသုိလ္လုပ္ငန္းေတြ မ်ားမ်ားလုပ္သြားရင္ ဒါဟာ ကုသုိလ္ဆက္ေနတာ၊ ကံဆက္ေနတာပါပဲ။ အတိတ္ကုသုိလ္ကံကုိ ပစၥဳပၸန္ ကုသုိလ္ဥပထမၻကကံနဲ႔ ဆက္ေပးေနရမွာပါ။
အပုိင္း (င)
အကုသိုလ္ကံ အက်ိဳးေပးေနလုိ႔ ဒီဘ၀မွာ ဆင္းရဲေနမယ္၊ ဒုကၡမ်ိဳးစံု ႀကံဳေတြ႕ ရင္ဆုိင္ေနရမယ္ဆုိရင္လဲ ဒီဆုိးက်ိဳးသံသရာမွ ႐ုန္းမထြက္ႏုိင္ေအာင္၊ ဆုိးက်ိဳးသက္တမ္း ဆက္လက္ရွည္ၾကာေနေအာင္ အကုသုိလ္ ဥပထမၻကကံက ပံ့ပုိးကူညီပါတယ္။ အကုသုိလ္ဆုိတာ အေပါင္းအေဖာ္နဲ႔လာေလ့ရွိတယ္လုိ႔ ေျပာတတ္ၾကတယ္။ အဆင္မေျပၿပီဆုိမွေတာ့ မုဆုိးမသြားရာ မုိးလုိက္လုိ႔ရြာ ဆုိတာလိုပါပဲ။ ဒီဟာ အဆင္မေျပလို႔ ဟုိဟာေျပာင္းလုပ္လုိက္၊ အဲဒါက ပုိဆုိး၊ ဒီလုိျဖစ္ေနတတ္တာ။ အဆင္မေျပေလ စိတ္ဓာတ္ေတြက အားနဲလာေလ၊ အရင္က ေကာင္းတဲ့စိတ္ဓာတ္ေလးေတာင္မွ အဆင္မေျပတဲ့အခါမွာ ေကာင္းေအာင္ ဆက္လက္ထိန္းမထားႏုိင္ေတာ့ဘူးဆုိရင္၊ အတိတ္ကံဆုိးေတြ ၀င္ေရာက္ေမႊေႏွာက္ခံေနရလုိ႔ ပ်ာပ်ာသလဲျဖစ္ေနရတဲ့ၾကားက အခုလဲ စိတ္ဓာတ္ေတြ ႀကံ႕ခုိင္မႈနဲၿပီး အဆုိးဘက္ယုိင္သြားမယ္ဆုိရင္ အဆုိးေပၚမွာ အဆုိးေတြဆင့္ေနတာပါ။ အကုသုိလ္ဇနကကံရဲ႕ အက်ိဳးေပးသက္တမ္းကို ရွည္ၾကာေအာင္၊ ဆုိးက်ိဳးေတြ ပုိၿပီး ေပးခြင့္သာေအာင္ လုပ္ေနတဲ့သေဘာပါ။
အခ်ိဳ႕က ေသမထူး ေနမထူးဆုိၿပီး မုိက္႐ူးရဲ ဆန္တတ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ အေနမွာ ထူးေအာင္လုပ္ယူလုိ႔ရပါတယ္။ အေနထူးရင္ အေသလဲ ထူးသြားတာပါပဲ။ အေကာင္းဆံုးစိတ္ဓာတ္နဲ႔ စံျပအျဖစ္ ရဲရဲရင့္ရင့္ ရပ္တည္ႏုိင္ရင္ ေက်ာက္ေကာင္းတစ္ပြင့္မက ဘ၀ဟာ တန္ဖုိးရွိပါတယ္။ ကုိယ့္အတိတ္ကံ ဘယ္လုိရွိခဲ့တယ္ဆုိတာ ကုိယ္မသိႏုိင္ဘူး။ အတိတ္က မေကာင္းတဲ့ကံက လာေထာက္လုိ႔ အဆင္မေျပတာေတြ ေတြ႔ေနရတယ္ဆုိရင္ ဒုကၡမ်ားခ်င္သေလာက္မ်ားပါေစ၊ ဆင္းရဲခ်င္သေလာက္ ဆင္းရဲပါေစ၊ ကုိယ့္စိတ္ဓာတ္ကေလး အဆုိးဘက္ ယုိင္မသြားဖုိ႔သာ အဓိကထား ထိန္းႏုိင္ေအာင္ ႀကိဳးစားပါ။ ရံခါမွာ ကုိယ္လဲမတတ္ႏုိင္၊ ဘယ္သူမွမတတ္ႏုိင္တဲ့ အျဖစ္ဆုိးေတြနဲ႔ ပက္ပင္းတုိးတဲ့အခါမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။ မတတ္ႏုိင္တဲ့အဆံုးမွာေတာ့ `ေၾသာ္- ကံေၾကာင့္ျဖစ္ရတာပါလား´လုိ႔သာ ေျဖဆည္ရာရွာလုိက္။ ဒုကၡေတြ ပင္လယ္ေ၀ေနတဲ့ ၾကားထဲက စိတ္ဓာတ္ေလးသာ ေကာင္းေနလုိက္ပါ။ ကုိယ္ဆင္းရဲမႈေတြၾကားထဲက စိတ္ကေလး ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္ေနေအာင္သာ ထိန္းထားလုိက္ပါ။ စိတ္ေကာင္းေလး တစ္ခ်က္ လက္မလြတ္သေရြ႕ အတိတ္ကံဆုိးေတြလဲ မုိးေမွာင္က်ခ်င္သေလာက္က်၊ အားရရင္ ျပန္ထြက္သြားပါလိမ့္မယ္။ ကံကလဲ ဆိုး၊ စိတ္ဓာတ္ကလဲ နိမ့္ဆုိရင္ ေစာေစာကေျပာခဲ့တဲ့ အဆင္းဘီးတပ္ၿပီးလွိမ့္လုိက္သလုိသာ ျဖစ္ရလိမ့္မယ္။ ဒါဟာ အတိတ္အကုသုိလ္ဇနကကံကုိ ယခုဘ၀ျပဳတဲ့ အကုသုိလ္ဥပထမၻကကံက အက်ိဳးေပးသန္လာေအာင္၊ သက္တမ္းရွည္ေအာင္ ကူညီအားျဖည့္ေပးတဲ့သေဘာပါပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကံဆုိးလို႔ အခက္အခဲေတြႀကံဳ၊ ျပႆနာေတြတက္၊ စီးပြားေရးအဆင္မေျပ စတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးမွာလဲ စိတ္ေကာင္း (ေစတနာေကာင္း)ေလးတစ္ခ်က္ လက္မလြတ္ပါေစနဲ႔။ အဲဒါဟာ ကံေကာင္းျခင္းရဲ႕ ေသာ့ခ်က္ေလးပဲ။ အခုကံညံ့ေနတာ အတိတ္ကံ အက်ိဳးေပးညံ့လုိ႔ဆုိတာ လက္ခံလုိက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ အခုလက္ရွိကံကုိေတာ့ ေကာင္းေအာင္ ရႏုိင္တဲ့ဘက္က ကုသုိလ္ယူလုိက္ပါ။ ဆရာေတာ္ဦးဗုဒ္ရဲ႕ မယ္ေတာ္ႀကီးဟာ အိမ္မီးေလာင္လုိ႔ အူယားဖားယားနဲ႔ သားရဟန္းဆီေျပးလာေတာ့ ဆရာေတာ္က သူ႔မယ္ေတာ္ႀကီးမွာ ပါလာတဲ့တံဘက္ကုိ အလွဴခံတယ္။ အိမ္တစ္အိမ္လံုး ျပာက်သြားတာ မကူညီတဲ့အျပင္ အလွဴေတာင္ခံရမလားလုိ႔ ဆရာေတာ္ကုိ အျပစ္တင္ေတာ့ ဆရာေတာ္က `အလွဴခံတာ ကူညီေနတာပဲ၊ အတိတ္ကံမေကာင္းလုိ႔ အိမ္မီးေလာင္တာ၊ အခုကံေကာင္းေအာင္ ပါလာတဲ့ တံဘက္သာ လွဴလုိက္ပါ´တဲ့။
ဒီဥပထမၻကကံကုိ ေထာက္ဆၿပီး ကံဆုိတာ ေရမ်ားေရႏုိင္ မီးမ်ားမီးႏုိင္လို႔ ေျပာေလ့ရွိၾကတယ္။ ဒီေတာ့ အတိတ္ကံအားေလ်ာ္စြာ ဆုိးက်ိဳးလဲ ခံစားခ်င္ ခံစားေနရမယ္၊ ေကာင္းက်ိဳးလဲ ခံစားခ်င္ခံစားေနရမယ္။ ဘယ္လုိအေျခအေနမ်ိဳးမွာမဆုိ ယခုလက္ရွိအေနအထားမွာ ကုိယ္လုပ္သမွ်ကံေတြက အေကာင္းေတြျဖစ္ေနဖုိ႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ လက္ရွိလုပ္ေနတဲ့ အေကာင္းကံေတြ အားေကာင္းေနခ်ိန္မွာ အတိတ္က အဆုိးကံေတြဟာ ေလာေလာဆယ္ အက်ိဳးပင္ ေပးေနဦးေတာ့ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း အားနဲသြားပါလိမ့္မယ္။ ကုသုိလ္အင္အားသာ ေကာင္းေနမယ္ဆုိရင္ ေကာင္းက်ိဳးေတြ မလာပါနဲ႔ဆိုၿပီး တားျမစ္လို႔ေတာင္ မရႏုိင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တားဆီးလို႔မရတဲ့ကုသုိလ္ကံေတြ မ်ားမ်ားလုပ္ထားဖုိ႔လုိအပ္ေၾကာင္း ေျပာခဲ့တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ျခြင္းခ်က္ေလးနဲ႔ေတာ့ နားလည္ထားရမယ္။ ကုသုိလ္လုပ္လ်က္ ဆုိးက်ိဳးေတြ ရင္ဆုိင္ေနရတာမ်ိဳးလဲ ႀကံဳေတာင့္ႀကံဳခဲ ေတြ႕ရတတ္တယ္။ ေယဘုယ်ေျပာရရင္ အင္အားေကာင္းတဲ့ ကုသုိလ္ကံေတြရဲ႕ေနာက္ကြယ္မွာ အင္အားေကာင္းတဲ့ ေကာင္းက်ိဳးေတြ အစဥ္အၿမဲ ရွိေနတယ္ဆုိတာသာ ယံုၾကည္ထားလုိက္ပါ။
အပုိင္း (စ)
(၃) ဥပပီဠကကံ - အျခားကံ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္၊ အက်ိဳးေပးမထက္သန္ေအာင္၊ ၾကာရွည္အက်ိဳးမေပးႏုိင္ေအာင္ (ႏွိပ္စက္) ဖိႏွိပ္တတ္ေသာကံကုိ ဥပပီဠကကံလုိ႔ ေခၚတယ္။ အကုသုိလ္ကံေတြကုိ ကုသုိလ္ကံေတြနဲ႔ ဖိႏွိပ္ထားတာမ်ိဳး၊ ကုသုိလ္ကံေတြကုိ အကုသုိလ္ကံေတြနဲ႔ ဖိႏွိပ္ထားတာမ်ိဳးပါ။
ယခုဘ၀မွာ ဘုရား တရား သံဃာၾကည္ၫိုသူ၊ သဒၶါတရားေကာင္းမြန္သူ၊ စိတ္ေကာင္းႏွလုံးေကာင္းရွိသူ၊ ကုသုိလ္တရားေတြကုိ မ်ားစြာဆည္းပူးအားထုတ္သူမွာ လက္ရွိကုသုိလ္ကံအားေတြက ေကာင္းေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ အတိတ္က ျပဳခဲ့ဖူးတဲ့ အကုသုိလ္ကံေတြ ေခါင္းမေထာင္ႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ယခုဘ၀ျပဳတဲ့ကုသုိလ္ ဥပပီဠကကံက အတိတ္အကုသုိလ္ကံေတြကုိ တားဆီးကာကြယ္ထားတာပါ။ သူေတာ္ေကာင္းေတြၾကားမွာ သူယုတ္မာဟာ မေနရဲသလုိပါပဲ။ အေကာင္းကံေတြမ်ားေနခ်ိန္မွာ မေကာင္းတဲ့ကံေတြ အလုိလုိ ငုတ္လွ်ိဳးေနတတ္တယ္။ သူေတာ္ေကာင္းတရားနဲ႔ ေနထိုင္တဲ့သူမွာ အကုသိုလ္ကင္းေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ စိတ္ဓာတ္ေတြ ျဖဴစင္သန္႔ရွင္းေနၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ဘ၀ပုိင္ရွင္ျဖစ္လာတယ္။ အျပန္အားျဖင့္ အကုသုိလ္တရားေတြနဲ႔သာ ဘ၀မွာ အခ်ိန္ကုန္ေနမယ္ဆုိရင္ စိတ္ေကာင္းေတြ ကြယ္ေပ်ာက္ေနၿပီး မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြသာ အျဖစ္မ်ားေနတာေၾကာင့္ ကုသုိလ္စိတ္ျဖစ္ခြင့္ တစ္ႀကိမ္တစ္ခါမွ်ပင္ ေပၚဖုိ႔ခက္ပါတယ္။ မေကာင္းတဲ့စိတ္ေတြနဲ႔သာ ရွင္သန္ေနရတဲ့ဘ၀မွာ မေကာင္းကံေတြသာ ႀကီးစုိးေနၿပီး အေကာင္းကံေတြက ေဘးေရွာင္ေနေလ့ရွိတယ္။ အကုသုိလ္ ဥပပီဠကကံက ကုသုိလ္ကံေတြကို ဖိႏွိပ္ထားလုိက္တဲ့သေဘာပဲ။ စိတ္ထား မစင္ၾကယ္တဲ့သူမွာ ကံေတြလဲ မစင္ၾကယ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ မစင္ၾကယ္တဲ့ မျဖဴစင္တဲ့စိတ္ေတြနဲ႔ ေနရတဲ့ဘ၀မွာ ၿငိမ္းေအးမႈေတြလဲ ေပ်ာက္ဆံုးေနမွာပါ။
ကုသုိလ္ကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္၊ အက်ိဳးေပး မဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္၊ ေရရွည္မတည္ၿမဲေအာင္ ဖိႏွိပ္ထားတတ္တဲ့ ကံကုိေတာ့ အကုသိုလ္ ဥပပီဠကကံလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ ကုသုိလ္ဇနကကံက အက်ိဳးေပးလုိက္လုိ႔ လုပ္သမွ် အဆင္ေျပ၊ ျပည့္စံုၾကြယ္၀ခ်မ္းသာေနေသာ္လဲ အကုသိုလ္ကံဆုိး ၀င္ေရာက္ေႏွာက္ယွက္လာၿပီဆုိရင္ ႐ုတ္ခ်ည္း ေလျဖတ္သြားရတာမ်ိဳး၊ ကင္ဆာျဖစ္ရတာမ်ိဳး၊ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳျဖစ္ရတာမ်ိဳး စတဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါဆုိးေတြ ျဖစ္လာၿပီး ခ်မ္းသာေပမယ့္ စည္းစိမ္ခံစားခြင့္နဲသြားပါတယ္။ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာပါလ်က္ သားသမီးမလိမ္မာလုိ႔ စိတ္ဆင္းရဲေနရတာေတြ၊ ႏုိင္ထက္စီးနင္းျပဳ ကုိယ့္ပစၥည္း မတရားေသာနည္းျဖင့္ ရေအာင္ ယူဖုိ႔ ႀကံစည္သူေတြနဲ႔ေတြ႕လုိ႔ စိတ္ဆင္းရဲရတာေတြ စသည္ျဖင့္ ခ်မ္းသာပါလ်က္ အေနခက္ရတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးနဲ႔ ရင္ဆုိင္ရတာေတြဟာ အကုသုိလ္ဥပပီဠကကံက ကုသုိလ္အက်ိဳးေပးကုိ ေကာင္းမြန္စြာ ခံစားခြင့္မရေအာင္ ကပ်က္ယပ်က္ လုပ္လုိက္တဲ့သေဘာပါ။
ဥပမာျပရရင္ ဓမၼပဒမွာလာတဲ့ စကၡဳပါလမေထရ္ႀကီးဆိုတာ ၾကားဖူးမွာပါ။ သူဟာ ကံေကာင္းလို႔ လူျဖစ္လာတာ၊ တကယ့္ကုိ ရဖို႔မလြယ္ကူတဲ့ ရဟန္းဘ၀ကိုလဲ ရွိထားတာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အတိတ္ဘ၀တစ္ခုမွာ ေဆးဆရာျဖစ္စဥ္က မ်က္စိေရာဂါသည္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ကို ေဆးဖုိးမေပးလုိ႔ သူကုလုိ႔ ေကာင္းေနတဲ့ မ်က္စိႏွစ္လံုးကို တမင္သက္သက္ ေစတနာနဲ႔ ျပန္ကြယ္သြားေအာင္ လုပ္ခဲ့ဖူးတဲ့ အတိတ္အကုသုိလ္ကံက သူရရွိထားတဲ့ ကုသုိလ္ကံအက်ိဳးေပးေတြကို လာေရာက္ဖ်က္ဆီးလုိက္လုိ႔ မ်က္စိႏွစ္ကြင္း အလင္းမရဘဲ တစ္သက္တာေနထုိင္သြားရရွာတယ္။ ပူတိဂတၱတိႆမေထရ္ဆုိတာလဲ အတိတ္ကုသိုလ္ကံ တစ္ခုခုေၾကာင့္ လူ႔ဘ၀၊ ရဟန္းဘ၀ကုိရရွိခဲ့ေပမယ့္ အတိတ္ဘ၀တစ္ခုမွာ ငွက္မုဆုိးျဖစ္ခဲ့စဥ္ ငွက္အရွင္ေတြကို ဒီအတုိင္းထားရင္ ပ်ံသြားမွာစုိးလုိ႔၊ မလုိအပ္ဘဲ သတ္ထားရင္လဲ ပုပ္သြားမွာစုိးတာေၾကာင့္ ေျခေထာက္ေတြခ်ိဳး၊ အေတာင္ေတြခ်ိဳးၿပီး ထားခဲ့ဘူးတယ္။ သတ္လဲသတ္ခဲ့တာေပါ့။ အဲဒီအကုသိုလ္ကံေတြက ဒီဘ၀ ရရွိထားတဲ့ ကုသုိလ္ကံရဲ႕အက်ိဳးေတြကို လာေရာက္ဖ်က္ဆီးလုိက္လုိ႔ တစ္ကုိယ္လံုး ပုပ္ရိၿပီး ဘယ္သူမွမကပ္ခ်င္ေလာက္ေအာင္အထိ ေရာဂါေ၀ဒနာေတြကို ခံစားရရွာတယ္။ အခုေခတ္ဥပမာနဲ႔ ေျပာရရင္ ထီေပါက္ၿပီး ထီလက္မွတ္ေပ်ာက္သူလုိေပါ့။ ကံေကာင္းလုိ႔ ထီေပါက္တယ္၊ လက္မွတ္ေပ်ာက္ေတာ့ ထုတ္မရဘူး။ ဒါဟာ ကုသုိလ္ကံ အက်ိဳးေပးေတြကုိ အကုသုိလ္ဥပပီဠကကံက ေႏွာက္ယွက္ဖ်က္ဆီးလုိက္တဲ့ သေဘာပါ။
အကုသုိလ္ကံအက်ိဳးေပးေတြကုိလဲ အတိတ္ဘ၀တစ္ခုခုက ျပဳခဲ့တဲ့ကုသုိလ္ကံက ဖ်က္ဆီးလုိက္ေတာ့ ခါးသီးစက္ဆုပ္စရာေကာင္းတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြက လြတ္ေျမာက္ၿပီး ေကာင္းမြန္တဲ့ အက်ိဳးေပးေတြနဲ႔ ျပန္လည္ဆံုဆည္းခြင့္ရလာပါတယ္။ ဥပမာ ဆင္းရဲလုိ႔ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေလာက္ေအာင္ ျဖစ္ေနတဲ့အေျခအေနမ်ိဳးမွာ ထီေပါက္တာမ်ိဳး၊ ကူညီေစာင့္ေရွာက္ ေဖးမေပးမယ့္သူ ေပၚလာတာမ်ိဳး၊ ခ်မ္းသာဖုိ႔ လမ္းေၾကာင္း ပြင့္လာတာမ်ိဳး စသည္ျဖင့္ ေတြးဆၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါဟာ အကုသိုလ္ကံ အက်ိဳးေပး သက္တမ္းမရွည္ေအာင္ အတိတ္ကုသုိလ္ဥပပီဠကကံက ၀င္ေရာက္ ကယ္ဆယ္ေပးတဲ့သေဘာတရားေတြပါ။
ဒါေပမယ့္ ဒီလုိ အတိတ္ကုသိုလ္ကံ အက်ိဳးေပးေတြ အလာကို ေစာင့္ေမွ်ာ္ေနလုိ႔ မရပါဘူး။ ကိုယ့္မွာ ဒီလုိ ကုသိုလ္ကံမ်ိဳးေတြ ရွိမရွိ ကုိယ္မွ မသိႏုိင္တဲ့ကိစၥပဲ။ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ေရႊထုပ္ႀကီးေကာက္ရတာမ်ိဳး၊ ေျမတူးရင္း ေရႊအုိးႀကီးေတြ႔တာမ်ိဳးက ျဖစ္ေတာင့္ျဖစ္ခဲ ကိစၥေတြပါ။ ဒါမ်ိဳးေတြ ထုိင္ၿပီး ေမွ်ာ္လင့္ေနလုိ႔ရွိရင္ေတာ့ ဖုိးလမင္းထံ ထမင္းဆီဆမ္း၊ ေရႊလင္ပန္းနဲ႔ ေပးပါလုိ႔ ေတာင္းဆုိေနတဲ့ ကေလးသူငယ္လုိသာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ကံဆုိးတဲ့သူတုိင္း ကံေကာင္းခ်င္ၾကသလုိ ကံေကာင္းေနတဲ့သူတုိင္းလဲ ကံေတြ ေကာင္းသထက္ ပုိေကာင္းခ်င္ၾကတာကေတာ့ လူ႔သဘာ၀ပါပဲ။ ဒီေတာ့ သဘာ၀ကို သဘာ၀က်က် ေတြးတတ္ေခၚတတ္မွ အဆင္ေျပပါတယ္။ ကုိယ့္ကံကုိယ္ ညံ့တယ္ထင္ရင္ ေကာင္းတဲ့ကံေတြ မ်ားမ်ားလုပ္၊ ေကာင္းေနတယ္ထင္ရင္လဲ လက္ရွိကံကုိ ေကာင္းသထက္ ေကာင္းမြန္ေအာင္ ဆက္လက္ႀကိဳစား။ ဒါဆုိရင္ ကုသုိလ္ဥပပီဠကကံကုိ ေမွ်ာ္လင့္ေနစရာမလုိဘဲ ကုိယ္လက္ရွိဘ၀မွာ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကုသုိလ္ဥပထမၻကကံေတြက ေထာက္ပံ့ကူညီသြားပါလိမ့္မယ္။ မဟာဂႏၶ႐ံုဆရာေတာ္ အရွင္ဇနကာဘိ၀ံသ မိန္႔ေတာ္မူတဲ့အတုိင္းပဲ `မလြဲတဲ့လမ္းကုိလုိက္´လုိ႔သာ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ အတိတ္ကံ ေကာင္းတာ ဆိုးတာ ကုိယ္မျမင္ႏုိင္ဘူး။ ေသခ်ာတာက အခု ေကာင္းတဲ့ကံေတြ ငါဘယ္ေလာက္လုပ္ေနလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ကုိယ့္ကုိယ္ကုိ စစ္တမ္းထုတ္ၾကည့္လုိ႔ရတယ္။ ေဗဒင္ဆရာသြားေမးေနစရာမလုိပါဘူး။ ဒါဟာ အေသခ်ာဆံုးနည္းလမ္းပါပဲ။
အပုိင္း (ဆ)
(၄) ဥပဃာတကကံ - အျခားကံ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္၊ ေပးၿပီးေသာအက်ိဳးမ်ားကုိလဲ ျပတ္သြားေအာင္ သတ္ျဖတ္ဖ်က္ဆီးတတ္ေသာကံကုိ ဥပဃာတကကံလုိ႔ ေခၚပါတယ္။ အက်ိဳးမေပးရေသးတဲ့ ကံကုိ သတ္တာရယ္၊ ေပးၿပီးျဖစ္တဲ့ အက်ိဳးတရားေတြကို သတ္တာရယ္ ႏွစ္ပုိင္း ခြဲမွတ္ထားလုိက္ေပါ့။
ကုိယ္ျပဳထားတဲ့ကုသုိလ္ကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္ တားဆီးပစ္တာ၊ သတ္ျဖတ္ပစ္တာ၊ ပိတ္ပင္ပစ္လုိက္တာကုိ ကံကို သတ္တယ္လုိ႔ နားလည္လုိက္ပါ။ အက်ိဳးမေပးရေသးခင္မွာ သတ္လုိက္တာ။ ကုသုိလ္ ဥပဃာတကကံက အကုသုိလ္ကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္ သတ္ျဖတ္ၿပီး အကုသုိလ္ ဥပဃာတကကံက ကုသုိလ္ကံေတြ အက်ိဳးေပးခြင့္မရေအာင္ သတ္ျဖတ္ပစ္မယ္။
ကုသုိလ္ ဥပဃာတကကံက အကုသုိလ္ကံေတြကုိ သတ္ျဖတ္ပစ္တဲ့နမူနာ ထုတ္ျပရရင္ေတာ့ ေစာေစာက တင္ျပခဲ့တဲ့ ေရွးေခတ္ သီဟုိဠ္ကၽြန္းက ဓမၼကထိက အရွင္ေသာဏမေထရ္ရဲ႕ ဖခင္မုဆုိးႀကီးပဲ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ သူဟာ တစ္သက္လံုးမုဆုိးလုပ္စားလာခဲ့ေတာ့ အကုသိုလ္ကံေတြ အမ်ားႀကီးလုပ္ခဲ့တာေပါ့။ အသက္ႀကီးေတာ့ သူ႔သားရဟန္းထံ ဦးဇင္းႀကီး၀တ္ေနတယ္။ ေသခါနီးမွာ ငရဲနိမိတ္ဆုိးေတြ ျမင္လာရလုိ႔ ေၾကာက္လန႔္ေအာ္ဟစ္ေနတာ သူ႔သားရဟန္းက သိလုိက္လုိ႔ ဘုရားပန္း အကပ္ခိုင္းၿပီး ကံအာ႐ံုေတြ ေျပာင္းေပးလုိက္တာ၊ အဲဒီ ပန္းလွဴတဲ့ကံနဲ႔ပဲ စုတိစိတ္က်ၿပီး နတ္ျပည္ေရာက္သြားတယ္။ သူျပဳခဲ့တဲ့ အကုသုိလ္ကံေတြကုိ အပါယ္ပဋိသေႏၶက်ိဳးမေပးႏုိင္ေအာင္ ကုသုိလ္ကံက သတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္တာ။ အၿပီးအပုိင္သတ္ျဖတ္လုိက္တာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေနာင္ အလ်ဥ္းသင့္ရင္ မေကာင္းက်ိဳးေတာ့ ျပန္ေပးဦးမွာပါ။ အၿပီးအပုိင္သတ္ျဖတ္တဲ့ဥပမာအေနနဲ႔ အဂၤုလိမာလမေထရ္အေၾကာင္း ယွဥ္ထုိးၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။ သူျပဳခဲ့တဲ့ လူသတ္မႈအားလံုးကို အရဟတၱမဂ္ကုသုိလ္ကံက သတ္ျဖတ္လုိက္ေတာ့ ေနာက္ဘ၀ ဆုိးက်ိဳးေတြ ျပန္လည္ခံစားစရာမလုိေတာ့ဘူး။ အကုသိုလ္ဥပဃာတကကံက ကုသုိလ္ကံေတြကုိ သတ္ျဖတ္တဲ့အရာကုိ နမူနာထုတ္ျပရရင္ေတာ့ မလႅိကာေဒ၀ီနဲ႔ ျပရမွာပါပဲ။ မလႅိကာေဒ၀ီဟာ ဘုရားအမွဴးရွိတဲ့ သံဃာေတြကုိ အသဒိသအလွဴႀကီး ေပးလွဴခဲ့သည့္အျပင္ အျခားအျခားေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေပါင္း မ်ားစြာကုိ ျပဳခဲ့သူျဖစ္ေသာ္လဲ ေသခါနီးတြင္ ထင္ျမင္လာတဲ့ မေကာင္းတဲ့အကုသုိလ္ကံေလးတစ္ခုက သူလုပ္ခဲ့တဲ့ ကုသုိလ္ကံေတြ အားလံုးကို ေကာင္းတဲ့ အက်ိဳးေပးခြင့္ တားျမစ္ပိတ္ပင္လုိက္လုိ႔ အ၀ီစိ (၇)ရက္ က်ေရာက္သြားခဲ့ရတယ္ ဆိုတဲ့ သာဓကရွိခဲ့ပါတယ္။ ေသခါနီး မွားယြင္းစြာ ထင္ျမင္လာတဲ့ နိမိတ္ဆုိး အကုသုိလ္ဥပဃာတကကံက သတ္ျဖတ္လုိက္လုိ႔ အပါယ္ေရာက္ရတာပါပဲ။ အက်ိဳးမေပးရေသးတဲ့ ကံကုိ သတ္ျဖတ္တတ္တဲ့ ဥပဃာတကကံအေၾကာင္း ဒီေလာက္ဆုိ ရိပ္မိေလာက္ပါၿပီ။
ေနာက္တစ္မ်ိဳးက ေပးၿပီးေသာအက်ိဳးေတြကုိ သတ္ျဖတ္တဲ့ ဥပဃာတကကံအေၾကာင္းပါပဲ။ အက်ိဳးကုိ သတ္တဲ့ ဥပဃာတကကံဆုိတာကေတာ့ ေသာေရယ်သူေဌးသား ဥပမာထုိးျပရပါလိမ့္မယ္။ ေသာေရယ်သူေဌးသားဟာ အရွင္မဟာကစၥည္းမေထရ္ကုိ ျပစ္မွားမိလုိ႔ ေယာက္်ားဘ၀မွ မိန္းမဘ၀ေျပာင္းသြားခဲ့ရတယ္။ ဒါဟာ ျပစ္မွားတဲ့အကုသုိလ္ကံက အက်ိဳးေပးလုိက္တာပါပဲ။ ေနာက္ပုိင္းမွာေတာ့ မေထရ္ျမတ္ကို ျပန္လည္ေတာင္းပန္လုိက္ ကန္ေတာ့လုိက္လုိ႔ ေယာက္်ားဘ၀ ျပန္ရရွိခဲ့ရပါတယ္။ ကန္ေတာ့ေတာင္းပန္ျခင္း ကုသုိလ္ဥပဃာတကကံက မိန္းမဘ၀ျဖစ္ေနရတဲ့ အကုသုိလ္ကံရဲ႕အက်ိဳးေတြကုိ သတ္ျဖတ္ပစ္လုိက္တာပါပဲ။ ကုသိုလ္ကံအက်ိဳးေပးကို အကုသုိလ္ဥပဃာတကကံက သတ္ျဖတ္လုိက္တဲ့ ဥပမာတစ္ခုအေနနဲ႔ ဗိမၺိသာရမင္းႀကီးကုိ ျပရလိမ့္မယ္။ ကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ မင္းျဖစ္တယ္။ ေရွးဘ၀တစ္ခုက ဘုရားရင္ျပင္ေတာ္မွာ ဖိနပ္စီးျခင္း၊ သံဃာမ်ားအတြက္ခင္းထားတဲ့ ေကာ္ေဇာေပၚမွာ ေျခမေဆးဘဲတက္မိျခင္းဆုိတဲ့ အကုသုိလ္ကံက သတ္ျဖတ္လုိက္လုိ႔ ေျခဖ၀ါး ဓားခြဲခံရျခင္း ဆားသိပ္ခံရျခင္းဆုိတဲ့ ဆုိးက်ိဳးေတြလဲျဖစ္၊ မင္းစည္းစိမ္ခ်မ္းသာလဲ ပ်က္စီးခဲ့ရရရွာပါတယ္။
ဒီမွာပဲ ကိစၥဆုိင္ရာ ကံ(၄)မ်ိဳးလံုးကုိ ရွင္းလင္းတင္ျပလုိ႔ ၿပီးပါၿပီ။ အက်ိဳးေပးပံုဆုိင္ရာ ကံလုိ႔လဲ ေခၚႏုိင္ပါတယ္။ အက်ိဳးေပးပံုေပးနည္းအေနနဲ႔ ဦးစားေပးၿပီးေတာ့ ဒီကံေလးမ်ိဳးက ပိုင္းျခားျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကံေတြ အကိ်ဳးေပးတယ္ဆုိတာ ဘယ္ပံုဘယ္နည္း အက်ိဳးေပးတယ္လို႔ ပံုေသမွတ္ထားလုိ႔ မရပါဘူး။ ကံခ်င္းတူေစကာမူ တစ္ေယာက္နဲ႔ တစ္ေယာက္ အက်ိဳးေပးပံုခ်င္း မတူႏုိင္ပါ။ အခ်ိန္မတူလုိ႔ အက်ိဳးေပးပံုခ်င္းမတူတာရွိသလုိ အက်ိဳးေပးပံုေပးနည္းမတူလို႔ အက်ိဳးေပးကြဲေနတာလဲ ရွိပါတယ္။ ကံမေကာင္းေသးရင္ ေကာင္းေအာင္၊ ေကာင္းေနရင္ ျပန္ဆိုးမသြားေအာင္၊ တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ႀကိဳစားရင္းနဲ႔ ဘ၀ကုိ ပဲ့ကုိင္ထိန္းေက်ာင္းသြားရင္ သံသရာ၀ဲ ၾသဃထဲမွာ ေမ်ာလဲမေမ်ာ၊ နစ္လဲမနစ္ျမဳပ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ယံုၾကည္လ်က္ သံသရာေရယ်ဥ္ေၾကာမွာ ဘ၀ေလွကုိ ေမာင္းႏွင္ၾကရပါမယ္။
No comments:
Post a Comment