ကံအယူအဆ (၈)

ကံအေၾကာင္းတရားေတြ ေျပာလာခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္စံုသေလာက္ရွိခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေျခခံကံျဖစ္ေၾကာင္းတရားေလးေတြ ေျပာဖုိ႔ က်န္ေနေသးတယ္။ ေျပာခဲ့တာေတြထဲမွာ အခ်ိဳ႕လဲ ပါ၀င္သြားၿပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ျပည့္ျပည့္စံုစံု ျဖစ္သြားေအာင္ ျပန္လည္ျဖည့္စြက္ေပးဖို႔လဲ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။

ကံဆိုတာ ေစတနာ၊ စိတ္တြန္းအားေလးတစ္ခုကို ေခၚတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီစိတ္တြန္းအားေလးကုိ အေျခခံၿပီးေတာ့မွ ကံေျမာက္တဲ့အလုပ္ေတြကို လုပ္တဲ့ `အလုပ္´ဆုိတဲ့ ကံတရားေတြ ေပၚလာတာပါ။ စိတ္တြန္းအားေလးေၾကာင့္ ကုိယ္အမူအရာနဲ႔ လႈပ္ရွားလုပ္ကိုင္ရတဲ့ ကံေျမာက္တဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ၾကတယ္။ ဒါကို ကာယကံလုိ႔ ေခၚတယ္။ စိတ္တြန္းအားေလးေၾကာင့္ ႏႈတ္နဲ႔ ေျပာဆုိရတဲ့ ကံေျမာက္တဲ့အလုပ္ေတြ လုပ္ၾကတယ္။ ဒါကို ၀စီကံလုိ႔ ေခၚတယ္။ စိတ္တြန္းအားေလးေၾကာင့္ပဲ စိတ္နဲ႔ ႀကံစည္ေတြးေတာရတဲ့ စိတ္အလုပ္ေတြလုပ္ၾကတယ္။ ဒါကုိ မေနာကံလုိ႔ ေခၚတယ္။ 

 

ကုိယ္ ႏႈတ္ စိတ္တုိ႔ကို ေစတနာေလးနဲ႔ တြန္းအားေပးလုိက္တဲ့အခါမွာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ လုပ္ရပ္ေတြဟာ ကံေျမာက္တဲ့အလုပ္ေတြျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီေစတနာေလး မပါတဲ့ အလုပ္ေတြဟာ ကံမေျမာက္ပါဘူး။ ဥပမာ- စကၡဳပါလမေထရ္ႀကီးဟာ မ်က္စိႏွစ္ကြင္း အလင္းမရရွာဘူး။ ဒါေၾကာင့္ သူ စႀကၤ ံေလွ်ာက္တဲ့အခါမွာ ေျမႀကီးမွာရွိတဲ့ ပုိးေကာင္ေလးေတြ မျမင္ရေတာ့ ရံခါ နင္းမိတာေပါ့။ ဒါကို အျခားရဟန္းေတာ္ေတြက ျမင္ေတာ့ စကၡဳပါလမေထရ္ဟာ ပုိးေကာင္ေတြ နင္းသတ္ေနတယ္လုိ႔ ဘုရားရွင္ထံ သြားေရာက္ေလွ်ာက္ထားၾကတယ္။ ဒီေတာ့ ဘုရားရွင္က စကၡဳပါလမေထရ္ကုိ ေခၚယူစစ္ေမးေတာ္မူတဲ့အခါ ေသေစလုိတဲ့ ေစတနာနဲ႔ နင္းတာမဟုတ္ဘူးလုိ႔ မေထရ္က ေျဖေတာ္မူလုိ႔ ေစတနာနဲ႔ နင္းတာမဟုတ္ရင္ ကံမေျမာက္ဘူးလုိ႔ ဘုရားရွင္က မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တဲ့ သာဓကရွိပါတယ္။

ေစတနာဆုိတဲ့တရားကလဲ အေကာင္း အဆုိးႏွစ္မ်ိဳးလံုးသက္ဆုိင္တယ္ဆုိတာ ေျပာခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ အကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ တြဲေနတဲ့ ေစတနာက ဆုိးတဲ့ေစတနာ၊ ကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ တြဲေနတဲ့ ေစတနာက ေကာင္းတဲ့ေစတနာေပါ့။ ေစတနာေလးဟာ အကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ တြဲလုိက္မိေတာ့ အကုသုိလ္ေစတနာေတြျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီအကုသုိလ္ေစတနာေတြျဖစ္႐ံုတင္ ရပ္မေနဘဲ အကုသုိလ္ေစတနာနဲ႔တြဲေနတဲ့ စိတ္ေတြေၾကာင့္ ကံေျမာက္တဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ကာယဒုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဒုစ႐ုိက္ဆုိတာ မေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ေတြပါပဲ။ ကံေျမာက္တဲ့ စကားေတြ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ၀စီဒုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ကံေျမာက္တဲ့ အႀကံေတြ ႀကံစည္မယ္ဆုိရင္ မေနာဒုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ဒီအတုိင္းပဲ ကုသုိလ္စိတ္နဲ႔ တြဲမိလုိက္ေတာ့ ကုသိုလ္ေစတနာေတြ ျဖစ္လာတယ္။ အဲဒီကုသုိလ္ေစတနာေတြ ျဖစ္႐ံုတင္မကဘဲ ကုသုိလ္ေစတနာနဲ႔တြဲေနတဲ့ စိတ္ေတြေၾကာင့္ ကံေျမာက္တဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္မယ္ဆုိရင္ ကာယသုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ သုစ႐ုိက္ဆုိတာ ေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ေတြပါပဲ။ ကံေျမာက္တဲ့စကားေတြ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ၀စီသုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။ ကံေျမာက္တဲ့ အႀကံေတြ ႀကံစည္မယ္ဆုိရင္ မေနာသုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္လာတယ္။

ဒီေတာ့ ဒုစ႐ုိက္ရယ္ သုစ႐ုိက္ရယ္ ႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္လာတာေပါ့။ မေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ စ႐ုိက္ဆုိး ဉာဥ္ဆုိး ဒုစ႐ုိက္လုပ္ငန္းေတြ မွန္သမွ်ကုိ အကုသုိလ္ကံလုိ႔မွတ္ယူၿပီး ေကာင္းတဲ့ အမူအက်င့္ စ႐ုိက္ေကာင္း ဉာဥ္ေကာင္း သုစ႐ုိက္လုပ္ငန္းေတြ မွန္သမွ်ကုိ ကုသုိလ္ကံလုိ႔ မွတ္ယူရမွာပါ။ ဒီႏွစ္မ်ိဳးရွိတဲ့အထဲက ဒီေန႔ ပထမအမ်ိဳးအစားျဖစ္တဲ့ ဒုစ႐ုိက္ဆုိတဲ့ အကုသိုလ္ကံေျမာက္တဲ့ လုပ္ငန္း(၁၀)ရပ္ကို ရွင္းလင္းေပးပါ့မယ္။ ဒါေတြမသိရင္လဲ အကုသုိလ္ကံလုိ႔ေျပာေနေပမယ့္ ဘာလုပ္ရင္အကုသုိလ္ကံျဖစ္သလဲဆိုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိဖုိ႔ မလြယ္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အကုသုိလ္ကံ ေျမာက္တဲ့ အလုပ္(၁၀)မ်ိဳးကို ေျပာျပမယ္၊ ဒုစ႐ုိက္တရား (၁၀)ပါးလုိ႔လဲ ေခၚတယ္။

ကာယဒုစ႐ုိက္(၃)ပါး

၁။ ပါဏာတိပါတ - အသက္သတ္ျခင္း

၂။ အဒိႏၷာဒါန - ခုိးျခင္း

၃။ ကာေမသုမိစၧာစာရ - သူ႔သားမယား ျပစ္မွားျခင္း

၀စီဒုစ႐ုိက္ (၄)ပါး

၄။ မုသာ၀ါဒ - လိမ္လည္ေျပာဆုိျခင္း။ (သူတစ္ပါး အက်ိဳးစီးပြား ပ်က္ျပားေအာင္၊ ထိခုိက္နစ္နာေအာင္၊ အက်ိဳးမဲ့ျဖစ္ေအာင္ မဟုတ္မမွန္ လိမ္ညာေျပာဆုိ၊ ေရးသား၊ သတင္းလႊင့္စသည္။)

၅။ ပိသုဏ၀ါစာ - ဂုံးတုိက္ျခင္။ (တစ္ေယာက္ႏွင့္တစ္ေယာက္ အထင္အျမင္လြဲမွားေအာင္၊ မသင့္မတင့္ျဖစ္ေအာင္ ေသြးထုိးစကားေျပာဆုိတာမ်ိဳး။)

၆။ ဖ႐ုသ၀ါစာ - ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းေျပာဆုိဆဲေရးျခင္း။ (ေဒါသအေျခခံတဲ့ ၾကမ္းတမ္းတဲ့ စကားမ်ိဳး၊ ဆဲဆုိျမည္တမ္း ေငါက္ငန္း စတဲ့စကားမ်ိဳးေတြ)

၇။ သမၹပၸလာပ - အတင္းအဖ်င္း ေျပာဆုိျခင္း။ (အဖြင့္စာေပမွာေတာ့ အၿပိန္အဖ်င္းစကား အႏွစ္မဲ့စကားလုိ႔ ေတြ႕ရတယ္။ ေရႊယံုႏွင့္ေရႊက်ား သစ္ကယ္ရိပ္သြား စသည့္ ပံုျပင္မ်ိဳးေတြကုိ သာဓကအျဖစ္ျပထားတယ္။ ဒီယူဆခ်က္အရ ပံုတိုပတ္စ ေျပာဆုိျခင္းကအစ ဒုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္ေနဖြယ္ ရွိပါတယ္။ ထမင္းစားၿပီးၿပီလား၊ ေနေကာင္းလား ဆုိတာမ်ိဳး အလာပ သလာပစကားေတြ ေျပာဆုိျခင္းဟာလဲ အၿပိန္အဖ်င္းေတြမို႔ ဒုစ႐ုိက္ေတြ ျဖစ္ေနဖြယ္ ရွိေနပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ႀကီးသည္ပင္ `ကစၥိ ခမနီယံ၊ ကစၥိ ယာပနီယံ- ခန္႔က်န္းသာလို႔ မာပါရဲ႕လား´ ဆုိတာမ်ိဳးေတြ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့တာျဖစ္လုိ႔ ဒုစ႐ုိက္တြင္ ပါ၀င္တဲ့ စကားမ်ိဳးလုိ႔ မယူဆသင့္ပါဘူး။ သမၹပၸလာပ ျဖစ္ျခင္းရဲ႕အေၾကာင္းကို စိစစ္လုိက္ေတာ့လဲ ေလာဘ၊ ေဒါသေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္ဆုိတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ယံုတမ္းစကားေျပာတာေလာက္ေတာ့ ေလာဘလဲ ပါခ်င္မွပါမယ္၊ ေဒါသလဲ ပါခ်င္မွပါမယ္။ သူ႔အက်ိဳး ပ်က္ျပားေစလုိစိတ္နဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ တစ္ဖက္သားဂုဏ္ႏွိမ့္ခ်လုိစိတ္နဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ မည္သည့္ရည္ရြယ္ခ်က္မွ မပါဘဲနဲ႔ ျဖစ္ေစ၊ ဣႆာ မစၧရိယနဲ႔ျဖစ္ေစ အတင္းအဖ်င္းေျပာရာမွာေတာ့ ေလာဘနဲ႔ ေျပာတာလဲ ရွိတယ္၊ ေဒါသနဲ႔ေျပာတာလဲ ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီေနရာမွာ အတင္းအဖ်င္းစကားလုိ႔ ယူဆတာက ပုိၿပီးေတာ့ သဘာ၀က်ပါတယ္။ ဒီအယူအဆမႀကိဳက္ဘူးဆုိရင္ ေရွးအယူအဆအတုိင္းသာ မွတ္ထားေပါ့။)

မေနာဒုစ႐ုိက္ (၃)ပါး

၈။ အဘိဇၥ်ာ - သူတစ္ပါးပစၥည္းကို မတရားနည္းနဲ႔ ရေအာင္ၾကံစည္ျခင္း။ (သူတစ္ပါးပစၥည္းကုိ ေရွး႐ႈႀကံစည္ျခင္း လုိ႔ စာေပမွာ ဖြင့္ျပတယ္။ သူ႔အိမ္ႀကီး ငါရခ်င္လုိက္တာဆုိတာမ်ိဳး စိတ္အႀကံျဖစ္တာသည္ပင္ ဒုစ႐ုိက္လုိ႔ဆုိတယ္။ ဒါက လုိခ်င္စိတ္ေပါက္ကာမွ်သာ ရွိတာပါ။ ေရႊေတြ႕လဲ လုိခ်င္စိတ္ေပၚတာပဲ၊ ေငြေတြ ေတြ႕လဲ လုိခ်င္စိတ္ေပၚတာပဲ၊ ေခတ္ေပၚပစၥည္းေတြ ေတြ႔ေတာ့လဲ လုိခ်င္စိတ္ေပၚတာပဲ။ လုိခ်င္စိတ္ေပၚတာက အႏုစားေလာဘပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ဒုစ႐ုိက္အမည္ရေလာက္ေအာင္အထိ မရင့္က်က္ေသးဘူး။ သူတစ္ပါးပစၥည္းကုိ မတရားလုိခ်င္လုိ႔ ရေအာင္ ႀကံစည္စဥ္းစားေနတာက်ေတာ့ အရင့္စားေလာဘ ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ပုိမုိထင္သာျမင္သာရွိေအာင္ သူတစ္ပါးပစၥည္းကုိ မတရားေသာနည္းျဖင့္ ရေအာင္ ႀကံစည္ျခင္းလုိ႔ ဘာသာျပန္လုိက္ပါတယ္။ ဒီပစၥည္းေတြကုိ အေခ်ာင္ရေအာင္ ငါဘယ္လုိလုပ္ရမလဲစသည္ျဖင့္ ႀကံစည္ေနတာမ်ိဳးကမွ ဒုစ႐ုိက္နဲ႔ ထုိက္တန္တဲ့ အဘိဇၥ်ာလို႔ယူဆသင့္ပါတယ္။)

၉။ ဗ်ာပါဒ - ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္လုိစိတ္ျဖင့္ သူတစ္ပါးအက်ိဳးမဲ့ကုိ ႀကံစည္ျခင္း၊ (ဒါကေတာ့ ထင္ရွားပါတယ္။ သူတစ္ပါးကို ညႇင္းပန္းႏွိပ္စက္ဖုိ႔၊ သတ္ျဖတ္ဖုိ႔ အႀကံထုတ္ေနတာမ်ိဳးပါ။)

၁၀။ မိစၧာဒိိ႒ိ - မွားယြင္းေသာ အယူရွိျခင္း။ (ဒါကလဲ ေတာ္ေတာ္ ျငင္းပြားဖြယ္ရာ ကိစၥတစ္ရပ္ပါပဲ။ အရွင္းဆံုးေျပာရရင္ေတာ့ အေျခခံ ကမၼႆကတာ သမၼာဒိ႒ိေလာက္ ရွိေနရင္ကုိပဲ သမၼာဒိ႒ိလုိ႔ဆုိရမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရတနာသံုးပါးနဲ႔ ကံ ကံရဲ႕အက်ိဳးေလာက္မွ မယံုၾကည္သူတစ္ေယာက္ဟာ မိစၧာဒိ႒ိပါပဲ။ တဲ့တဲ့ေျပာရရင္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာမွတစ္ပါး အျခားဘာသာအယူ၀ါဒေတြကုိ ႏွစ္သက္ေနတာ၊ က်င့္သံုးခံယူေနတာဟာ မိစၧာဒိ႒ိပါ။)

ဒီ (၁၀)ပါးကုိ ဒုစ႐ုိက္တရားလုိ႔ သိထားရပါမယ္။ စိတ္အားျဖင့္ အကုသုိလ္စိတ္ (၁၂)ပါးေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရတာပါပဲ။ ေစတနာအားျဖင့္ အကုသိုလ္စိတ္ (၁၂)ပါးမွာ ယွဥ္ေနတဲ့ ေစတနာေပါ့။ ဒီ(၁၀)ပါးထဲက တစ္ပါးပါးကို ေစတနာပါပါနဲ႔ ျပဳလုပ္မိၿပီဆုိရင္ေတာ့ အကုသိုလ္ကံေတြ အထေျမာက္ေအာင္ျမင္သြားတယ္။ အကုသုိလ္ကံဆုိတဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြ မိမိတို႔သႏၲာန္မွာ က်န္ေနခဲ့ၿပီလုိ႔သာ မွတ္လုိက္ေတာ့။ ဒါေတြ သိနားလည္ထားတဲ့အခါမွာ ဒီ(၁၀)ခ်က္ထဲက တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ သက္ဆုိင္ေနရင္ အကုသုိလ္ကံေျမာက္ေနၿပီဆုိတာ တိတိက်က် သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒီလုိ မသိရင္ အကုသုိလ္ကုိေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္ခ်င္တယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဘာေတြ ေရွာင္ရမွန္းမသိေအာင္ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ အခုလုိ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း သိရတဲ့အခါက်ေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္လာမယ္။ ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္ေတာ့ အကုသိုလ္ကံေတြ အျဖစ္နဲလာတာဟာ အက်ိဳးအျမတ္ပဲ။ မေကာင္းတဲ့တရားေတြကို မေကာင္းမွန္းသိလုိ႔ ေရွာင္ၾကဥ္ႏုိင္တာဟာ သူေတာ္ေကာင္းတို႔ရဲ႕ လကၡဏာပါ။